20,716 matches
-
păreau să releve faptul că Departamentul de Stat adoptase elementul stopării comunismului din strategia lui Kennan, între autoritățile guvernamentale existau încă destule divergențe privind imposibilitatea eliberării statelor-satelit. Aceste oficialități erau de părere că SUA nu numai că pot opri răspîndirea comunismului, dar pot determina reintrarea în matcă a recentelor cuceriri ale comunismului, mai ales a celor din Europa de Est475. Această concepție a ieșit clar în evidență în mai 1947, cînd Departamentul de Stat și-a revizuit politica adoptată față de România
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
comunismului din strategia lui Kennan, între autoritățile guvernamentale existau încă destule divergențe privind imposibilitatea eliberării statelor-satelit. Aceste oficialități erau de părere că SUA nu numai că pot opri răspîndirea comunismului, dar pot determina reintrarea în matcă a recentelor cuceriri ale comunismului, mai ales a celor din Europa de Est475. Această concepție a ieșit clar în evidență în mai 1947, cînd Departamentul de Stat și-a revizuit politica adoptată față de România. Departamentul se preocupa încă de "sprijinirea" celor ce opuneau "rezistență încercărilor
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
în 1947 au mai atenuat din optimismul plin de candoare al Administrației americane. Dizolvarea Partidului Național-Țărănesc, judecarea și condamnarea lui Maniu și altor lideri ai acestui partid, abdicarea regelui Mihai și proclamarea Republicii Populare Române indicau o consolidare rapidă a comunismului în România. Moscova își mărise, totodată, influența asupra României și Europei de Est. România încheiase tratate de prietenie și ajutor reciproc cu Uniunea Sovietică, Bulgaria, Cehoslovacia, Iugoslavia, Ungaria și Polonia. Urmînd exemplul Moscovei, Bucureștiul a refuzat orice ajutoare prin Planul
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
atomică nu va putea întoarce înapoi roata istoriei"479. Lucrurile o dată clarificate, Consiliul Securității Naționale a trecut la revizuirea politicii americane vizavi de Uniunea Sovietică. Pe 30 martie 1948, Consiliul a aprobat CSN 7, care conchidea că "obiectivul suprem al comunismului mondial sub conducerea sovietică este dominarea lumii"480. În consecință, Statele Unite nu se puteau lăsa, pur și simplu, în baza unei "politici defensive" pentru a ține sub control expansiunea sovietică. "O politică defensivă prin care încerci să fii tare în
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
expansiunea sovietică. "O politică defensivă prin care încerci să fii tare în toate privințele comportă riscul de a fi slab în toate privințele". SUA trebuiau să-și aleagă domeniile esențiale pentru securitate și să-și concentreze forțele în vederea împiedicării extinderii comunismului către aceste domenii. CSN 7 recomanda, de asemenea, Statelor Unite să ia măsuri pentru a submina puterea forțelor comuniste în zona de influență sovietică. Aceasta se putea face prin elaborarea și punerea în practică, la momentul oportun, a unui "program complex
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
derivată" din cea adoptată vizavi de Uniunea Sovietică. Reușita oricărei politici românești "depindea fundamental" de succesul relațiilor sovieto-americane. Departamentul arăta, totuși, că Washingtonul se poate folosi de anumite elemente locale, precum antipatia poporului român față de sovietici pentru a întîrzia "consolidarea comunismului" și a submina, în cele din urmă, dominația sovietică 484. Proiectul conținea cîteva obiective pe termen lung și altele pe termen scurt, pe care C. Montagne Pigott, însărcinat cu afaceri la București, le-a criticat în răspunsul dat pe 26
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
și se deschidea o ușă pentru importurile din lumea comunistă 521. Pe data de 1 martie 1948, toate exporturile americane către zona "R" aveau să necesite autorizații separate. Spre deosebire de Administrație, care se grăbea să limiteze comerțul și să frîneze extinderea comunismului, Congresul acționa cu multă precauție. Prin adoptarea celei de-a "Doua legi a deblocării", pe 15 iulie 1947, puterea legislativă a prelungit, într-adevăr, limitările de export din 1940. Camera Reprezentanților a răspuns, însă, destul de greu la solicitările lui Truman
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
domnii Nickels, Hilton și Nitze, pentru a căuta noi posibilități de dezvoltare a comerțului româno-american. Îl interesau mai cu seamă produsele agricole, căci voia să facă "ceva pentru țăranii români". El era de părere că cel "mai bun antidot pentru comunismul din România" este sporirea producției alimentare, prin utilizarea îngrășămintelor și a utilajelor agricole moderne. Malaxa se aștepta ca achizițiile lui să fie finanțate prin acea linie de credit de 50 milioane de dolari și apoi prin tratative între București și
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
problema altor achiziții, precum cumpărarea de țevi pentru o conductă de gaz Ploiești-București. El a încheiat cu o "pledoarie pătimașă", prin care ruga America să ajute România să-și rezolve problemele. Și cea mai importantă dintre acestea era "lupta împotriva comunismului". Așa cum armatele aveau nevoie de hrană, țăranii români aveau nevoie de tractoare și îngrășăminte, pentru a fi niște "luptători eficienți împotriva dezvoltării comunismului"567. Intrarea în vigoare a Tratatului de Pace nu a îmbunătățit cu nimic relațiile economice româno-americane. Malaxa
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
America să ajute România să-și rezolve problemele. Și cea mai importantă dintre acestea era "lupta împotriva comunismului". Așa cum armatele aveau nevoie de hrană, țăranii români aveau nevoie de tractoare și îngrășăminte, pentru a fi niște "luptători eficienți împotriva dezvoltării comunismului"567. Intrarea în vigoare a Tratatului de Pace nu a îmbunătățit cu nimic relațiile economice româno-americane. Malaxa continua, însă, să poarte tratative cu marile concerne americane industriale și bancare și să le impresioneze. El convinsese cîteva companii de utilaje petroliere
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
să-și forțeze aliații să adopte restricțiile cu care aceștia din urmă nu erau de acord. Pe de altă parte, Departamentul Comerțului privea relațiile comerciale ca pe o armă economică, una care, folosită corespunzător, putea împiedica sau măcar încetini dezvoltarea comunismului 625. Războiul din Coreea a apropiat cele două departamente în ceea ce privește articolele al căror export să fie limitat, dar a făcut prea puțin în privința unui consens asupra strategiei pe care trebuiau s-o aplice Statele Unite pentru a determina Europa de Vest să se
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
în luna mai, un nou grup de acțiune, denumit Project Solarium, după numele sălii de ședințe de la Casa Albă. Acest grup trebuia să analizeze trei posibile strategii politice vizavi de Uniunea Sovietică: menținerea unei atitudini rezervate, adică opoziția față de extinderea comunismului, fără riscul unui război general; apoi "tragerea unei linii" între Blocul Sovietic și lumea necomunistă, ceea ce însemna că dacă vreo țară aflată de partea americană a acestei linii capitula în fața comunismului, Statele Unite puteau porni, din această cauză, un război ofensiv
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
Sovietică: menținerea unei atitudini rezervate, adică opoziția față de extinderea comunismului, fără riscul unui război general; apoi "tragerea unei linii" între Blocul Sovietic și lumea necomunistă, ceea ce însemna că dacă vreo țară aflată de partea americană a acestei linii capitula în fața comunismului, Statele Unite puteau porni, din această cauză, un război ofensiv; și a treia alternativă, declanșarea unei "politici agresive"; ceea ce însemna că Statele Unite aveau să semene agitație și discordie în Blocul Sovietic pentru a-i sili, pînă la urmă, pe comuniști să
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
pentru propaganda americană. Un exces de naționalism putea "periclita obiectivele urmărite de Statele Unite pentru perioada de după eliberare"695. În CSN 174 se accepta realitatea dominației militare sovietice asupra statelor-satelit, fără a se aștepta din partea țărilor est-europene să se ridice împotriva comunismului și să-l doboare 696. În document se sublinia, însă, necesitatea ca Statele Unite să-i forțeze pe sovietici să cheltuiască mai mulți bani și energie pentru a-și păstra controlul asupra țărilor-satelit. Astfel, Moscovei aveau să-i rămînă mai puține
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
necesitatea ca Statele Unite să-i forțeze pe sovietici să cheltuiască mai mulți bani și energie pentru a-și păstra controlul asupra țărilor-satelit. Astfel, Moscovei aveau să-i rămînă mai puține resurse pe care să le investească în dezvoltarea globală a comunismului. Ca urmare, prin CSN 174 se insista ca Washingtonul să promoveze "o politică economică flexibilă pentru Blocul Sovietic și pentru fiecare din statele satelit, pentru a obține cît mai multe avantaje, folosindu-se de puținele arme economice pe care le
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
se mai întreabă și acum dacă Gheorghiu-Dej a avut niște proiecte grandioase pentru România sau dacă a preluat puterea doar din motive personale 717. Deși nu dispun de dovezi certe, specialiștii tind mai curînd să creadă că a preferat un comunism de tip național și un partid exclusiv românesc, care să conducă țara către socialism 718. Deși era naționalist, Gheorghiu-Dej știa că nu poate avea succes decît dacă păstrează relații strînse cu Moscova. Pe 30 august, "Agerpres" a publicat un articol
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
aplicarea unui model stalinist în România. Adoptînd noua direcție, el putea submina atît rezistența noncomuniștilor, cît și a membrilor de partid la stilul de guvernare 732. În sfîrșit, noua direcție îi oferea lui Gheorghiu-Dej ocazia de a promova în continuare comunismul național. La cel de-al XIX-lea Congres al PCUS, de la Moscova, din luna octombrie a anului precedent, acesta vorbise despre sentimentul tuturor românilor de "apartenență la o singură familie"733. La cuvîntarea de pe 23 August, el arătase că PMR
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
Plenară. În vreme ce Congresul American adopta o rezoluție prin care încuraja "lupta temerară" pentru libertate a "popoarelor subjugate" din estul Europei 736, corespondenții ziarelor "New York Times" și "Christian Science Monitor" dădeau tîrcoale Bucureștiului. Din articolele lor reieșea că poporul român acceptă comunismul, deși are oroare de el. După cum se arăta în "New York Times", "nici un popor nu are mai multă repulsie față de comunism decît cel român și nici unul nu face mai puțin decît acesta pentru a-l înlătura"737. Stimulat de cuvîntarea lui
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
736, corespondenții ziarelor "New York Times" și "Christian Science Monitor" dădeau tîrcoale Bucureștiului. Din articolele lor reieșea că poporul român acceptă comunismul, deși are oroare de el. După cum se arăta în "New York Times", "nici un popor nu are mai multă repulsie față de comunism decît cel român și nici unul nu face mai puțin decît acesta pentru a-l înlătura"737. Stimulat de cuvîntarea lui Gheorghiu-Dej cu privire la noua direcție, ambasadorul american din România, Schantz, le sugeră celor de la Washington să ia în considerare ideea lărgirii
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
o sumedenie de articole despre încălcările drepturilor omului din România, despre persecutarea evreilor și interviuri cu cei ce fugiseră din țară805. Cea mai bizară relatare a apărut, însă, pe 8 mai 1954, în "New York Times". Comitetul Camerei Reprezentanților pentru Agresiunile Comunismului își începuse audierile privind preluarea puterii de către sovietici în România. Scopul urmărit era acela de a aduna probe referitoare la încălcarea drepturilor omului, spre a le înainta Națiunilor Unite 806. Prințesa Ileana, sora răposatului rege Carol, a mărturisit că "încrederea
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
de mari sînt rezultatul unor experiențe științifice americane ce au ca scop final imobilizarea regimului comunist"807. Gheorghiu-Dej a avut meritul principal în ceea ce privește îmbunătățirea relațiilor româno-americane de la mijlocul anilor '50. Coincidența a făcut ca dorința liderului român de a promova comunismul în România să se suprapună cu interesul guvernului american pentru o politică mai flexibilă vizavi de Europa de Est. Gheorghiu-Dej a sesizat această coincidență și și-a dat seama că o îmbunătățire a relațiilor cu Statele Unite îl poate ajuta să-și asigure
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
pentru care a și anunțat că ele vor sta de-acum la baza relațiilor între România și țările comuniste și noncomuniste. Pe 23 august, la cea de-a zecea aniversare a eliberării României, Gheorghiu-Dej a continuat să se orienteze către comunismul național. Era pentru prima dată cînd România nu mai atribuia Uniunii Sovietice meritul principal în ceea ce privește eliberarea României. El a declarat că fasciștii au fost învinși de către "forțele patriotice conduse de Partidul Comunist Român". Rolul Moscovei s-a limitat la atacul
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
de-al II-lea Congres al Partidului, programat să înceapă pe 23 decembrie. Îl amînase de două ori, în 1954, încercînd în acest timp, să-și consolideze controlul asupra partidului. Cu ocazia Congresului, Gheorghiu-Dej și-a transmis mesajul pe tema comunismului național. Obiectivul național al României era tot construirea socialismului, dar aceasta avea să se înfăptuiască prin satisfacerea propriilor interese naționale, nu prin subordonarea acestora față de interesele lumii socialiste. România avea să coopereze cu alte state socialiste, dar această cooperare avea
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
seama că sovieticii nu-i sprijineau neapărat și pe liderii statelor dominate 871. Forțele anticomuniste au tras concluzia că nu trebuie să se aștepte la ajutor din partea SUA în cazul unei revoluții. România a realizat că se poate ajunge la comunism fără intervenția sovietică, dar numai în anumite limite 872. Apoi, Gheorghiu-Dej și-a dat seama că Moscova a recompensat statele-satelit care au menținut ordinea în timpul revoltelor din octombrie. În decembrie, guvernul sovietic a acceptat să-i împrumute României 450.000
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]
-
trebuie să păstreze legătura cu Blocul de Est, pentru a profita de aceste evenimente. Prin prisma CSN 5810/1, document adoptat pe 5 mai 1958 ca politică fundamentală de securitate a SUA, faptul că Uniunea Sovietică urmărea extinderea globală a comunismului era considerat ca fiind principala amenințare la adresa securității americane, dar același document îi cerea, totodată, Washingtonului, să "încurajeze extinderea schimburilor între SUA și Blocul Sovietic", cu scopul de a "stimula tendințe de evoluție în cadrul Blocului"896. Patru zile mai tîrziu
by Joseph F. Harrington, Bruce Y. Courtney [Corola-publishinghouse/Science/1036_a_2544]