5,342 matches
-
Jidovina (cu sensul „Cetatea jidovilor”, pentru care ungurii din Transilvania folosesc toponimul Zsidovár). Toponime similare sunt atestate și În Polonia, Cehia, vestul Ucrainei, estul Austriei etc. Chiar și Începuturile siderurgiei din Transilvania sunt puse pe seama „neamului evreilor” (probabil, a „Jidovilor” mitici), conform unei legende populare atestate Încă de la jumătatea secolului al XVIII- lea <endnote id="(332)"/>. d) Un motiv mitic foarte răspândit În tradiția populară este cel referitor la „o fată de jidov” care a găsit arând pe câmp niște oameni
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
Polonia, Cehia, vestul Ucrainei, estul Austriei etc. Chiar și Începuturile siderurgiei din Transilvania sunt puse pe seama „neamului evreilor” (probabil, a „Jidovilor” mitici), conform unei legende populare atestate Încă de la jumătatea secolului al XVIII- lea <endnote id="(332)"/>. d) Un motiv mitic foarte răspândit În tradiția populară este cel referitor la „o fată de jidov” care a găsit arând pe câmp niște oameni obișnuiți, „ca cei de acum”. Fata i-a luat În poală - cu boi și pluguri cu tot - și i-
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
și s-a Înecat.” „Așa s-a pierdut neamul jidovesc” <endnote id="(56, pp. 171- 172 ; 162, p. 279 ; 269, p. 138)"/>. Polemici Între savanți De-a lungul timpului, savanții au avut păreri diferite În ceea ce privește originea și semnificația acestor motive mitice. O scurtă trecere În revistă a principalelor opinii va fi, cred, profitabilă. În 1868, polemizând cu cei care considerau că toponimele gen Jidova din România ar atesta prezența din Antichitate a evreilor pe teritoriul carpato- dunărean, B.P. Hasdeu propune o
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
conform căreia legendele diluviene cu „uriași” [= „jidovi”] din tradiția populară românească ar proveni dintr-un „substrat mai vechi european sau indo-european al mitului, care anticipează legenda iudeo-creștină a potopului lui Noe” <endnote id="(58)"/>. Sorgintea iudaică a unora dintre motivele mitice În discuție pare a fi soluția cea mai simplă și totuși cel mai puțin creditată. Astfel s-ar explica sinonimia „jidovi sau uriași” din tradiția românească („Uriașii sunt sinonimi cu Jidovii În limba poporului” - <endnote id="1, p. 524"/>), precum și
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
sunt văzute ca fiind unul și același : „Acesta [= potopul „uriașilor”] a fost pe vremea potopului lui Noe” <endnote id=" (56, p. 72)"/>. Câteodată, În textele biblice despre „uriași” și În legendele românești despre „jidovi” se regăsesc nu numai aceleași motive mitice, dar chiar și aceleași figuri de stil : „Și noi eram În ochii noștri ca și În ochii lor [= ai «uriașilor»] ca niște lăcuste” (Numerii 13, 33), În comparație cu o credință populară din Vâlcea : „Noi ăștia d’acum suntem pe lângă jidovi ca
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
ochii lor [= ai «uriașilor»] ca niște lăcuste” (Numerii 13, 33), În comparație cu o credință populară din Vâlcea : „Noi ăștia d’acum suntem pe lângă jidovi ca niște muște mititele” <endnote id="(46, p. 196)"/>. Dacă acceptăm ideea originii iudaice a unor motive mitice din tradiția populară românească referitoare la „jidovi”, trebuie să admitem și faptul că acestea s-au suprapus unor mitologeme zonale, cum ar fi povestea fetei de „jidov” care ia oameni În poală (AT 701) și atribuirea construcțiilor megalitice „neamului jidovilor
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
au fost „a-morțiți”, adică „fură ca nește morți” <endnote id="(96, p. 76)"/>, ca și cei cei puși să-l păzească pe Sfântul Petru În Închisoare <endnote id="(113, I, p. 170)"/>. Sfântul Gheorghe și alți sfinți Un alt motiv mitic destul de uzual este modul În care evreii Îl omoară pe Sfântul Ioan cel Nou : legându-l de „un cal neînvățat [= sălbatic]”. Asemănător se Întâmplă lucrurile Într-o legendă populară bucovineană referitoare la „muncile” Sfântului Gheorghe : „Zice că jidovii aveau foarte
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
Și În urmă se hotărâră : să fie legat cu picioarele de picioarele dinapoi ale unui cal sălbatic, și apoi să dea drumul calului.” Imaginea hagiocidului pare identică cu cea din legenda Sfântului Ioan cel Nou, dar un element al ecuației mitice este diferit și el va răsturna cu totul ecuația Însăși. Spre deosebire de Sfântul Ioan cel Nou, care este negustor din Trapezunt, Gheorghe este un „sfânt militar”. El este soldat În armata romană și, ca atare, este „deprins a umbla cu caii
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
Împresurat jidovii și l-au aruncat de pre aripa besearicii gios și acolo l-au omorât” <endnote id=" (497, p. 173)"/>. Mentalitatea tradițională, care ignoră dimensiunea istorică a faptelor, În sensul că nu operează cu ea, ci doar cu cea mitică, atribuie hagiocidul nu numai evreului neotestamentar, dar și celui contemporan. Declarația (din urmă cu doar vreo două decenii) a unui țăran din sud-estul Poloniei nu este doar comică, ci și definitorie pentru acest tip de gândire : „Am citit În Breviar
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
spațiul românesc. De pildă, imaginea unui „călugăr [creștin-] ortodox, făcând elogiul funebru la moartea unui rabin evreu” <endnote id="(328, p. 4 ; cf. 326, p. 281)"/>. Nu mă voi ocupa acum nici de evoluția și răspândirea În timp a motivelor mitice care compun legenda apocrifă Adormirea Maicii Domnului, nici de posibilele influențe - din zona cultă sau din cea folclorică - suferite probabil de motivul „mâinilor tăiate și crescute la loc”. Au făcut-o alții, Înaintea mea : Moses Gaster <endnote id="(20, pp.
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
loc comun În mitologia populară românească, dar cauza sancționării Sfântului Ilie este, de regulă, alta. Și structura cântecului epic comentat este uzuală <endnote id="(vezi colinda tip „Furarea astrelor” ; cf. 14, pp. 15-62)"/>, dar resortul care pune În mișcare scenariul mitic este diferit. De regulă, În cadrul acestui tip de scenariu, războiul se poartă Între Sfântul Ilie și demonul Iuda. Din nou, „jidovii” sunt asociați sau echivalați cu Iuda. Textul este atestat și În formă de colindă - culeasă de G. Dem. Teodorescu
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
de cari. „Cel mai bun lucru e să o iei Într-o [zi de] sărbătoare și s-o arunci pe o apă curgătoare” <endnote id=" (137, p. 110)"/>, de unde va ajunge În „Apa Sâmbetei” și, de acolo, În tărâmul strămoșilor mitici. Pe de altă parte, țăranul român crede că, dacă o icoană trosnește, cade, se rupe, plesnește etc., este un semn de piază rea, „e rău de moarte”, este „cea mai mare nenorocire a casei” <endnote id="(137, p. 148)"/>. 4
Imaginea evreului În cultura română. Studiu de imagologie În context est-central-european by Andrei Oişteanu () [Corola-publishinghouse/Journalistic/835_a_1546]
-
un val de înjurături și încărcăm drujba în portbagaj fericiți de parc-am fi găsit o comoară. Uf! După cîteva zile de parcurs meleagurile pline de legende ale Colchidei, pînă ajungem la țărmul Mării Negre unde ni s-a arătat locul mitic unde se spune că Jason a aruncat ancora Argos-ului; după ce am traversat și bătrîna Ivirie, cu un gînd pios și recunoscător pentru Sfîntul nostru Antim, ne-am pregătit să ne îndreptăm spre Moscova și apoi spre țară. Dar, o
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1495_a_2793]
-
său în stadion și prin prezența preoteselor sale, acestea fiind singurele femei care aveau voie să asiste la Jocuri. Mitul lui Pelops Mulți eroi au fost citați în surse antice ca fondatori ai jocurilor, printre ei aflându-se și Pelops. Mitica întrecere dintre Pelops și Oinomaos, regele Pisei, era destinată să-i aducă lui Pelops mâna Hippodamiei, fiica lui Oinomaos. Cum fiica lui era cerută în căsătorie de foarte mulți tineri, Oinomaos refuza în mod sistematic să-i acorde mâna fiicei
Fenomenul olimpic de la antic la modern by Liliana RADU () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101004_a_102296]
-
provinciilor. Rolul banilor și a mediei în diverse discipline, hipertehnicizarea competițiilor, dezvoltarea sportului-loisir, întoarcerea spatelui diversificărilor practice, jocuri, reguli de joc și de imaginar sportiv nu duc spre o implozie a sportului care încearcă să caute, dincolo de diferențe, o unitate mitică? Preferința mea merge spre alt mod de a privi lucrurile. Vagul modernizării care s-a întins în sport, a accentuat și distanțarea între modurile de a-l face și a rimat sportul cu realitatea economică și socială de la sfârșitul secolului
Fenomenul olimpic de la antic la modern by Liliana RADU () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101004_a_102296]
-
tinerii din America Latină și pe cei din lumea Întreagă, acest erou este Ernesto Che Guevara. Și, cu toate că de la moartea sa el a devenit unul dintre miturile lumii moderne, nu a fost Încă despuiat de vitalitatea sa tinerească. Dimpotrivă, imaginea sa mitică n-a făcut decît să-i Întărească tinerețea, care, alături de Îndrăzneala și de puritatea sa, pare să constituie esența secretă a carismei sale. Pentru a deveni un mit, un simbol al atîtor speranțe pierdute și păstrate cu Înverșunare, se presupune
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1962_a_3287]
-
o luăm din loc, dezbătînd care e cel mai bun drum de urmat și bînd mate În ușa adăpostului nostru, a apărut o mașină de teren, În care se găseau cîțiva prieteni de-ai lui Alberto, din Îndepărtatul și aproape miticul Villa Conceptión del Tío. Ne-am Îmbrățișat cu căldură și am pornit imediat să sărbătorim - adică să ne umplem stomacurile cu lichid spumos, cum se obișnuiește În asemenea ocazii. Ne-au invitat să le facem o vizită În orașul În
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1962_a_3287]
-
un loc interesant, unde eroziunea a transformat bolovanii enormi de pe marginea drumului Într-un fel de castele feudale. Aveau parapeți, garguie ce ne examinau tulburător și o oaste de monștri fabuloși care păreau că stau de pază, protejînd liniștea personajelor mitice care precis că locuiau prin zonă. Burnița slabă care de ceva vreme ne tot spăla fețele s-a Întețit și s-a transformat Într-o ploaie torențială puternică. Șoferul a strigat după „doctorii argentinieni“, invitîndu-ne În cabina lui, care reprezenta
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1962_a_3287]
-
captiv în spatele liniilor inamice. Deși războiul necesită forță, forța nu necesită război. Un conflict tradițional împotriva unui dușman convențional rămâne o posibilitate pentru care trebuie să vă faceți dinainte un plan. Va fi nevoie de forță frecvent acum, când figura mitică rememorată nu mai este infanteristul ingenuu, ci o figură mai cutezătoare luptătorul de elită luând cu asalt o tabără de antrenament teroristă, spionul neînfricat care folosește înalta tehnologie pentru a-i ținti pe liderii inamici, unitatea Navy Seal care interceptează
by MADELEINE ALBRIGHT [Corola-publishinghouse/Administrative/999_a_2507]
-
ca „limită" dincolo de care se sugerează o continuitate a spațiului poetic (văzut ca „infinitate non definită", cum o numește Assunto), „zări depărtate", orizonturi nesfârșite se întrezăresc „de departe"; este spațiul miraculos al „pădurii de argint" în care timpul e perceput mitic, ca regresiune spre vârsta de aur (fapt sugerat de prezentul indicativului: „vezi" timp al „prezenței fără sfârșit", cum îl numește Rilke în Cartea orelor. Acest spațiu magic strălucește prin reflexele „ de argint" pe care luna le revarsă asupră-i, ca și cum
Inter-, pluri- şi transdisciplinaritatea - de la teorie la practică 1 by Luminiţa Teodorescu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/427_a_1385]
-
ne desparte de punctele marilor depărtări și ale marilor necunoscute" (E. Papu). Aceeași ipostază a peisajului perceput ca „finitate spațială deschisă către infinit" (Assunto), poate fi relevată și la nivelul sugestiei cuvântului, al învelișului său sonor, întrucât, la Eminescu, „semnificația mitică se constituie prin și în limbaj" (N. Bomher) cum se întâmplă în versurile poeziei Peste vârfuri: Principiul poeticii clasice „ut pictura poesis" devine în aceste versuri „ut musica poesis" poezia infinitului fiind sugerată aici mai mult la nivelul fonetic. Poet
Inter-, pluri- şi transdisciplinaritatea - de la teorie la practică 1 by Luminiţa Teodorescu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/427_a_1385]
-
și imagini în care divinitatea, perfecția, puterea, beatitudinea sunt solidare de o durată infinită". Spațiul poetic eminescian (cosmic, terestru, neptunian, subpământean ori făurit în piatră, marmură sau granit) se identifică astfel cu o matrice în care se topesc laolaltă inflexiuni mitice, simboluri ancestrale sau de sorginte cosmică. încrezător în propria-i fantezie, în forța nelimitatei sale imaginații („Turma visurilor mele eu le pasc ca oi de aur"), Eminescu descoperă astfel în realitate „profunzimea, spațiul interior, infinitatea" experiență prin care poetul . El
Inter-, pluri- şi transdisciplinaritatea - de la teorie la practică 1 by Luminiţa Teodorescu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/427_a_1385]
-
și a domei celeste. Atingând, din „ceruri", culmile stâncilor, (Memento Mori). De asemenea, sunt descrise palatul zeilor daci și cetatea Soarelui , dar și grădinile din „monastirea alb-a lunei" ce se înalță pe „scări de flori". Toate aceste „corespondențe arhitectonice mitice" care „înalță în ceruri palatul și doma ca tainice echivalențe ori prelungiri ale cetăților și templelor dacice" fac posibilă comunicarea între cer și pământ. Izvorâte dintr-o „memorie ancestrală", ele simbolizează tipul de spiritualitate dacică, deschis cunoașterii, motiv pentru care
Inter-, pluri- şi transdisciplinaritatea - de la teorie la practică 1 by Luminiţa Teodorescu () [Corola-publishinghouse/Memoirs/427_a_1385]
-
sau Țăruș de priponit Pământul pentru ca omul să poată accede la nemurire și libertate. Dar dintre toate miturile, visele și misterele cu Mitul eternei reîntoarceri, Eliade cucerește Eternitatea, pentru că el a izvorât din nostalgia întoarcerii în spațiul mioritic și în timpul mitic al originilor sale: “Am o credință de țăran simplu”, îi mărturisea cu fiorul morții în inimă, părintelui Gheorghe Calciu. Legat de pământul străbun prin nevăzutele fire ale creației sale artistice: “tu, mă auzi, mamă pământule, tu nu mă minți, Maica
Lecția Eliade... by Luminița Săndulache () [Corola-publishinghouse/Memoirs/1707_a_3025]
-
târziu însă, patru împărați unul catolic, unul protestant, unul ortodox și unul musulman și-au pierdut aproape simultan tronul, întrucât își pierduseră legitimitatea. În zilele noastre, în puținele monarhii care au supraviețuit, tronul nu mai îndeplinește decât o funcție simbolică, mitică sau ceremonială: cel mai cunoscut în acest sens este cazul împăratului japonez. Dintre democrațiile de astăzi, doar Spania și Belgia au în fruntea lor un monarh care a avut oportunitatea de a juca un rol politic. În absența unui monarh
Comparaţii şi explicaţii în ştiinţa politică şi sociologie by Mattei Dogan [Corola-publishinghouse/Administrative/918_a_2426]