21,673 matches
-
să-l hrănească, alimentându-l fără Încetare ca să nu se stingă. Acest foc secundar, derivat, artificial În raport cu focul ceresc, care transformă hrana, Îi deosebește pe oameni de animale și-i așază În viața civilizată (J.-P. Vernant, 1995, p. 70). Mitul explică felul În care oamenii au pierdut accesul la focul divin și au rămas cu focul „tehnic”, epuizabil și slab, care trebuie Îngrijit ca o ființă vie; de aici derivă dobândirea tehnicilor de pregătire a hranei prin coacere - fie că
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
derivă dobândirea tehnicilor de pregătire a hranei prin coacere - fie că este vorba despre carnea, doar odată trecută prin focul oamenilor, fie că este vorba despre cereale, arse atât de focul divin al soarelui, cât și de focul uman. Evenimentele mitului, explică, În final, poziționarea oamenilor Între regnul animal (care nu stăpânește focul, care ucide, dar nu sacrifică) și universul zeilor (care dețin focul celest și care se „hrănesc” cu produsele focului sacrificial, substanțe scoase din circuitul putreziciunii, volatile și eterne
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
trei ori coapte (prin coacere internă, prin acțiunea soarelui, prin mâna omului care prepară pâinea), ele sunt asemănătoare victimelor sacrificiale, animalelor domestice, ale căror cărnuri trebuie fripte sau fierte ritual Înainte de a fi mâncate (J.-P. Vernant, 1995, p. 70) Miturile escatologicetc "Miturile escatologice" Numeroase mituri se referă la sfârșitul lumii. Acesta apare fie ca un proces ciclic (ca În mitologia indiană), fie ca un fenomen singular, ireversibil. Din rațiuni didactice, putem distinge Între mai multe variante ale sistemului escatologic: a
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
coapte (prin coacere internă, prin acțiunea soarelui, prin mâna omului care prepară pâinea), ele sunt asemănătoare victimelor sacrificiale, animalelor domestice, ale căror cărnuri trebuie fripte sau fierte ritual Înainte de a fi mâncate (J.-P. Vernant, 1995, p. 70) Miturile escatologicetc "Miturile escatologice" Numeroase mituri se referă la sfârșitul lumii. Acesta apare fie ca un proces ciclic (ca În mitologia indiană), fie ca un fenomen singular, ireversibil. Din rațiuni didactice, putem distinge Între mai multe variante ale sistemului escatologic: a) prezentarea „sfârșitului
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
internă, prin acțiunea soarelui, prin mâna omului care prepară pâinea), ele sunt asemănătoare victimelor sacrificiale, animalelor domestice, ale căror cărnuri trebuie fripte sau fierte ritual Înainte de a fi mâncate (J.-P. Vernant, 1995, p. 70) Miturile escatologicetc "Miturile escatologice" Numeroase mituri se referă la sfârșitul lumii. Acesta apare fie ca un proces ciclic (ca În mitologia indiană), fie ca un fenomen singular, ireversibil. Din rațiuni didactice, putem distinge Între mai multe variante ale sistemului escatologic: a) prezentarea „sfârșitului lumii”, a universului
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
și prin instaurarea lumii eterne, paradisiace. În multe sisteme mitologice, culte și religii, acest fapt apare ca o „profeție” - textele consemnează decăderea omului și anunță atât sfârșitul apropiat, cât și condițiile și formele renașterii și instituirii unei lumi mai bune (miturile milenariste); b) prezentarea sfârșitului vieții individuale și a călătoriei sufletului către „lumea de dincolo”. Imaginile lumii de dincolo sunt activate de numeroase rituri: ele apar În cele de vindecare magică, În descrierea călătoriei În spațiul spiritelor și luptei șamanului cu
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
celor morți, În riturile calendaristice, În care prezența agresivă a figurilor mascate reprezintă invazia În lumea celor vii a figurilor malefice din celălalt tărâm, sau În riturile de inițiere, prin Înscenarea morții simbolice și revelarea „tainelor” legate de universul chtonian. Miturile sfârșitului lumii Ca și miturile cosmogonice, aceste constructe culturale se bucură de o răspândire universală. În India, Mahabharata prezintă viziunea grandioasă a unui război Între zei, În care, după ce frații Pandava Înving și Îi extermină pe cei o sută de
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
În care prezența agresivă a figurilor mascate reprezintă invazia În lumea celor vii a figurilor malefice din celălalt tărâm, sau În riturile de inițiere, prin Înscenarea morții simbolice și revelarea „tainelor” legate de universul chtonian. Miturile sfârșitului lumii Ca și miturile cosmogonice, aceste constructe culturale se bucură de o răspândire universală. În India, Mahabharata prezintă viziunea grandioasă a unui război Între zei, În care, după ce frații Pandava Înving și Îi extermină pe cei o sută de Kurawa, zeii Învingători se sting
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
se va mai Înmulți. Vom merge să-i vedem din nou pe cei morți, va cădea Întunericul, liliecii ne vor atinge cu aripile și toți câți ne aflăm pe pământ ne vom găsi sfârșitul” (M. Eliade, 1994, p. 167). În miturile iudeilor, „eschatonul” descrie cu obstinație sfârșitul lumii și pedepsirea păcătoșilor (M. Eliade, 1986, pp. 241-264; M.-R. Hayoun, 1996, pp. 223-224). Temele majore sunt: „nimicirea neamurilor, eliberarea lui Israel, strângerea laolaltă la Ierusalim a celor ce fuseseră deportați, transfigurarea paradisiacă
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
de taur, pentru a fi evitat contactul sângelui sfânt cu pământul. Pielea va avea totuși o gaură de mărimea unui vârf de ac, prin care sângele sacru va trece și, În acel moment, se va aprinde Pământul. ș...ț Alte mituri văd sfârșitul astfel: Dumnezeu Îi va permite lui Iuda să roadă În Întregime stâlpul care susține Pământul și acesta se va scufunda În apă. Sau: zmeii Închiși de Sfântul Gheorghe vor fi eliberați și vor bea toate apele. Păsări cu
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
lupta dintre Dumnezeu și Diavol, domnia lui Anticrist, arderea lumii, purificarea prin Împărtășirea cu vin și pâine, sângele și trupul Mântuitorului etc.) sunt Împletite cu motive mitologice provenite fie din substratul local, fie din mitologiile indo-europene, fie din imaginarul oriental: mitul celor trei vârste ale umanității, uriașii - oamenii - blajinii sau rohmanii (vezi sinteza dezbaterilor În A. Oișteanu, 1998), motivul Pământului sprijinit pe un stâlp și mereu amenințat de o figură malefică, transformarea lui Iuda În divinitatea cosmogonică și escatologică (vezi M.
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
divinitatea cosmogonică și escatologică (vezi M. Coman, 1983), imaginea zmeilor sau a păsărilor cu cioc de fier (venite probabil odată cu povestirile despre Alexandru cel Mare), lupta cosmică dintre divinitățile Binelui și cele ale Răului. Este interesant de observat cum străvechiul mit oriental al lumii făcută din sau susținută pe o piele de taur apare aici, oarecum inversat - pe această piele se dă lupta finală, iar imperfecțiunea acesteia (pozitivă În versiunile cosmogonice, căci permitea trecerea luminii către oameni) devine sursa distrugerii universului
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
o piele de taur apare aici, oarecum inversat - pe această piele se dă lupta finală, iar imperfecțiunea acesteia (pozitivă În versiunile cosmogonice, căci permitea trecerea luminii către oameni) devine sursa distrugerii universului. Pe acest fond religios s-au dezvoltat numeroase mituri milenariste: acestea vorbesc despre victoria asupra Răului și despre instaurarea unei lumi mai bune, deseori cu ajutorul sau prin conjuncția dintre cei vii și spiritele strămoșilor. Cel mai adesea, aceste constructe simbolice sunt activate de evenimente istorice: apropierea anului 1000 conform
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
poate fi controlat - prin transă În primul caz, prin practici magice și ofrande În al doilea (sinteze În K. Burridge, 1972, pp. 127-136; M. Eliade, 1997, pp. 141-145; M. Harris, 1991, pp. 309-311; E.A. Hoebel, E. Frost, 1976, pp. 52-54) Miturile „marii treceri” În unele sisteme mitologice sau religioase, „marea trecere” este prezentată ca o călătorie plină de dificultăți, la capătul căreia sufletul va descinde Într-un spațiu al odihnei veșnice. Chiar dacă cei vrednici au parte de un statut privilegiat, diferența
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
de pe crengile copacilor, adaptare evidentă a chinului lui Tantal; cei care n-au vrut să creadă În Cristos sunt azvârliți Într-o prăpastie fără fund, de unde se ridică un fum negru și o duhoare insuportabilă. (G. Minois, 1991, p. 83) Miturile eroicetc "Miturile eroice" Diferența dintre eroi și divinitățile supreme este un construct specific mai degrabă sistemelor mitologice indo-europene. Aici, anumite acțiuni ale zeilor supremi sunt continuate de personaje cu statut semidivin (de obicei, născute din unirea zeilor cu pământenii), dotate
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
copacilor, adaptare evidentă a chinului lui Tantal; cei care n-au vrut să creadă În Cristos sunt azvârliți Într-o prăpastie fără fund, de unde se ridică un fum negru și o duhoare insuportabilă. (G. Minois, 1991, p. 83) Miturile eroicetc "Miturile eroice" Diferența dintre eroi și divinitățile supreme este un construct specific mai degrabă sistemelor mitologice indo-europene. Aici, anumite acțiuni ale zeilor supremi sunt continuate de personaje cu statut semidivin (de obicei, născute din unirea zeilor cu pământenii), dotate cu puteri
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
se luptă cu monștrii apelor și uscatului, cu animale cu o putere ieșită din comun, cu armate dușmane sau cu alți eroi, descoperă noi teritorii și Întemeiază cetăți și au parte de o moarte extraordinară (L. Raglan, 1965). În esență, miturile eroilor arată cum un obstacol pentru umanitate (monstru, cataclism, lipsa accesului la Însemnele civilizației precum focul, tehnicile agrare sau armele) este depășit prin curajul sau istețimea unui personaj - de aici derivă și sintagma „eroi civilizatori”, frecvent aplicată acestor figuri mitice
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
și păcălitul și victima acțiunilor sale. Prin acțiunile lor, acest tip de personaje, ca și eroii „majori”, ajută oamenii să stăpânească focul, tehnicile agrare, tehnicile culinare, să scape de unele figuri răuvoitoare, să afle formule magice etc. În spațiul indo-european, miturile eroilor sunt corelate cu cele ale divinității supreme și cele ale divinităților vegetale În ceea ce Georges Dumézil (sinteze În 1968 și 1971) a numit „organizarea tripartită” a societății. Savantul amintit a dovedit, În numeroase lucrări, că societatea indo-europeană se bazează
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
amintit a dovedit, În numeroase lucrări, că societatea indo-europeană se bazează pe o diviziune Între trei categorii: a) regalitatea și sacerdoții; b) războinicii; c) agricultorii și meșteșugarii. Fiecărei categorii sociopolitice Îi corespunde un grup de zeități, de eroi și de mituri specifice. Sintetizând traseul cercetărilor sale, G. Dumézil (1968, p. 15) scria: ...diviziunea socială nu este decât o aplicare, printre altele ș...ț a ceea ce am propus să se numească (cu un termen poate nefericit ales, dar care a intrat În
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
magneților și cu blana de panteră a sălbaticului. Pletele pe care efebul atenian și le taie ca semn al vârstei virile Îi flutură Încă pe umeri. Iason e un adolescent Întârziat: nu suntem În miezul unei realități sociale, ci al mitului. (J.-P. Vidal-Naquet, 1985, p. 180) Dimpotrivă, alte toposuri ale acestor mituri trimit la anumite „concepte” mitologice, specifice funcției războinice. În esență acestea ar fi: a) furor sacer - războinicul nu Începe lupta Înainte de a atinge o stare de transă, de
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
atenian și le taie ca semn al vârstei virile Îi flutură Încă pe umeri. Iason e un adolescent Întârziat: nu suntem În miezul unei realități sociale, ci al mitului. (J.-P. Vidal-Naquet, 1985, p. 180) Dimpotrivă, alte toposuri ale acestor mituri trimit la anumite „concepte” mitologice, specifice funcției războinice. În esență acestea ar fi: a) furor sacer - războinicul nu Începe lupta Înainte de a atinge o stare de transă, de depășire a condiției sale umane și de transfigurare Într-o ipostază aproape
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
contribuie la „eroizarea” unor celebrități, construind variate texte de tip hagiografic, capabile să creeze chiar un cult al vedetei respective (J.-P. Albert, 1998; H. Berlioz, 1983; P. Centlivres, 2001; M. Pouchelle, 1983; G. Segré, 1997); filmul și literatura promovează mitul eroului descoperitor (B. Riffenburgh, 1993), benzile desenate fabrică eroi cu aureolă mitologică (F. Maguet, 1998), iar constructele simbolice vehiculate de mass-media aduc În prim-plan mitul eroului sportiv (J. Lule, 2001) sau cel al eroului care se sacrifică pentru salvarea
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
1983; P. Centlivres, 2001; M. Pouchelle, 1983; G. Segré, 1997); filmul și literatura promovează mitul eroului descoperitor (B. Riffenburgh, 1993), benzile desenate fabrică eroi cu aureolă mitologică (F. Maguet, 1998), iar constructele simbolice vehiculate de mass-media aduc În prim-plan mitul eroului sportiv (J. Lule, 2001) sau cel al eroului care se sacrifică pentru salvarea celorlalți - descrierea eforturilor pompierilor de a salva vieți după atentatul din 9 septembrie 2001 (E. Rothenbuhler, 2005). Mit și mitologie româneascătc "Mit și mitologie românească" Dacă
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
simbolice vehiculate de mass-media aduc În prim-plan mitul eroului sportiv (J. Lule, 2001) sau cel al eroului care se sacrifică pentru salvarea celorlalți - descrierea eforturilor pompierilor de a salva vieți după atentatul din 9 septembrie 2001 (E. Rothenbuhler, 2005). Mit și mitologie româneascătc "Mit și mitologie românească" Dacă aplicăm diferitele criterii folosite În definirea conceptului de mit și În identificarea, În diverse manifestări culturale, a atributelor mitului, constatăm că, În spațiul culturii populare românești, nu există mituri. Altfel spus, În
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
aduc În prim-plan mitul eroului sportiv (J. Lule, 2001) sau cel al eroului care se sacrifică pentru salvarea celorlalți - descrierea eforturilor pompierilor de a salva vieți după atentatul din 9 septembrie 2001 (E. Rothenbuhler, 2005). Mit și mitologie româneascătc "Mit și mitologie românească" Dacă aplicăm diferitele criterii folosite În definirea conceptului de mit și În identificarea, În diverse manifestări culturale, a atributelor mitului, constatăm că, În spațiul culturii populare românești, nu există mituri. Altfel spus, În folclorul românesc nu pot
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]