2,571 matches
-
ce slab mijloc" (Paradisul, Cîntul XXXIII). Bun cunoscător al științei epocii sale, extraordinar autodidact, Dante era stăpîn pe tutto la scibile (tot ce se putea cunoaște și ști) la începutul veacului al XIV-lea în ce privește istoria, teologia, matematica, fizica, astronomia, dialectica, zoologia. Iubitor și bun cunoscător al Antichității el va deschide prin opera sa zorii prerenașterii. Toma De Aquino îi era unul dintre dascălii preferați. T.S. Eliot îl consideră în eseul său, Dante, scris în 1929, "cel mai universal dintre poeții
[Corola-publishinghouse/Science/84998_a_85783]
-
implice o devalorizare. Factorul dominant este "mai tare" ontologic, ceea ce nu înlătură posibilitatea ca raportul recesiv să sufere variații, să treacă prin diferite grade pînă chiar la răsturnarea lui. Faptul gradării, al varierii raportului de recesivitate explică opinia, curentă în dialectica hegeliană, că un termen "trece" în opusul lui contradictoriu. Se înțelege, nu poate fi vorba ca individualul dominant să devină general recesiv, și invers, ci numai ca individualul dominant să facă loc unui general care, din recesiv cum era înainte
[Corola-publishinghouse/Science/84998_a_85783]
-
domeniul de manifestare (astfel, crizele pot fi: economice, politice, sociale, militare etc.) sau ținând cont de zonă de manifestare (internă sau internațională) etc. Crizele politico-militare au existat în toate etapele istoriei, manifestând aproape aceleași caracteristici, care rezultă din dinamică și dialectica intereselor și poartă amprenta inter-determinărilor acestora.197 În funcție de domeniul în care au loc, crizele pot fi: politice, economice, sociale, informaționale, culturale, financiare, etnice, religioase, militare; cu certitudine crize se pot găsi în oricare alt domeniu, însă în funcție de spațiul pe care
[Corola-publishinghouse/Science/84948_a_85733]
-
esențiale devin net vizibile acum în matricea universaliilor. Una este antinomia dintre normă și originalitate, cealaltă produce denivelări cronologice ce își vor afla debușeul în polaritatea vechi-nou. Prin breșa formată, conștiința istoricității pătrunde în câmpul literelor, antrenându-l în mecanismul dialecticii actual-perimat și supunându-l mareelor ciclice ale revizuirilor valorilor. Față de momentele anterioare, clasicismul și barocul nu aduc mișcări spectaculoase. Spiritul pasional care animase anterior viața ideii se stinge. Câmpul noțional al literaturii se clasicizează în toate accepțiile posibile. Expresie fidelă
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288040_a_289369]
-
Charme d’Étiemble, „La Quinzaine littéraire”, 1983, 2; Marcel Corniș-Pop, „L’Herméneutique de Mircea Eliade”, „Canadian Review of Comparative Literature”, 1987, 2; Cornel Ungureanu, Starea de excepție, O, 1987, 26; Monica Spiridon, Spiritul și litera, RL, 1987, 30; Laurențiu Ulici, Dialectica literaturii, CNT, 1987, 30, 31; Constantin Noica, Hermeneutica după Adrian Marino, TR, 1987, 32; Carl Olson, The Fore-structure of Eliade’s Hermeneutics, „Philosophy Today”, 1988, 1-4; Marian Papahagi, O teorie comparată a literaturii, TR, 1988, 41; Al. Călinescu, Comparatism și
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288040_a_289369]
-
străveziu, de altfel, ea deviază confruntarea cu forțele care scapă de sub controlul scriitorului, exilându-le Într-un spațiu al așteptării. Energia astfel economisită va contribui la stabilirea unui program ferm al autodefinirii. În viziunea lui Bernard Cathelet, intimitatea se sustrage dialecticii individ-societate, nemaifiind o monedă de schimb În asimilarea culturală; intimitatea a devenit un simulacru: spectacol simbolic care a cruțat persoanele de implicarea socială, riscul de a se dezvălui pentru a Întreprinde, dar și primejdia sufocării printr-o prea atentă cruțare
[Corola-publishinghouse/Science/1893_a_3218]
-
spiritului, căci fără fenomene formele sunt vide de orice cunoștință - „lucrul în sine” - nounemul - există, putem să-l gândim, dar nu-l putem cunoaște. De aceea Kant numește criticismul său „idealism transcendental” (cunoștința este ideală față de realitatea în sine, metafizică). * Dialectica transcendentală este teoria rațiunii. Rațiunea este fundamentul unitar, absolut al unităților, al sintezelor parțiale și relative ale intelectului. Rațiunea lărgește categoriile și le transformă în „idei” adică în noțiuni, care au funcția de a unifica deplin (necondiționat și universal) cunoștințele
Articole şi cuvântări by Veronica Bâlbâe () [Corola-publishinghouse/Science/330_a_1276]
-
coerent, făcându-ne să conștientizăm esența religiei. Lectura acestui tratat ne-a introdus în complexitatea fenomenului religios ca să ne familiarizăm cu termeni riguroși „sine aqua non”, fără a avea pretenția unei înțelegeri exhaustive. Indiferent de unghiul din care o privim, dialectica spațiilor sacre „trădează nostalgia paradisului”, spune Mircea Eliade. (pag. 351). Toate experimentele arată că omului îi sunt accesibile atât raționamentele pragmatice, cât și cele prin trăire, contemplative. Experiența religioasă permite ființei umane să primească semnificații prin referire la niște repere
Articole şi cuvântări by Veronica Bâlbâe () [Corola-publishinghouse/Science/330_a_1276]
-
de la care preia strategii / moduri de raportare la realitate: bunăoară, de la Emil Cioran luciditatea dureroasă cu care „scepticul de serviciu” scrutează tradiția și identitatea culturală a românilor, dar și iluziile omului occidental și ale omului în genere; de la Mircea Eliade dialectica sacrului, lectura „semnelor” și soteriologia, propuse omului secularizat pentru a-și depăși paupertatea ontologică. Cu toată încărcătura ei de disperare și de scepticism, literatura lui S. nu își refuză rostul de a provoca, de a neliniști spiritele și de a
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289861_a_291190]
-
unei atare accepțiuni, ar trebui să recunoaștem că nu există devenire (progres) decît acolo unde există mișcare, tensiune, contradicție. Aceasta este rațiunea heraclitiană a lui panta rei: "totul curge". Ipoteza spinoziană că Dumnezeu își are toate cauzele în sine, sau dialectica hegeliană a Ideii Absolute care se exteriorizează în lumea creată spre a se întoarce îmbogățită la sine, corespunde principial acestei creatoare deveniri. Faptul că exterioritatea va îngădui, prin multiplele sale manifestări ulterioare, și pe aceea a "răului valoric", devine în
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
nivelul existenței lui Dumnezeu însuși? Sau, în termenii lui Hegel spus, se definește, printre altele, Dumnezeu și ca o expresie a "unității și luptei contrariilor"? Cu siguranță că da, ar trebui să răspundem, pe de o parte, urmînd logica acestei dialectici: în absența ei nimic în afara existenței unui Dumnezeu "în sine", niciodată manifest nu ar mai fi fost posibil să fie. Pe de altă parte, în consens cu dogmatica creștină, deducem că dacă, în calitate de "prim principiu nematerial", Dumnezeu trebuie să fie
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
în ultimă instanță, a adevărului de minciună? Să credem că, dacă acest pericol viza în exclusivitate pe om, starea de ignoranță îi era hărăzită acestuia de către Dumnezeu ca o condiție firească a existenței sale edenice? Într-o atare alternativă, așa cum dialectica acreditează, șansa omului de a evolua era practic nulă. În ce consta, de fapt, adevărul atît de "periculos" ascuns în trupul mărului interzis: faptul că omul era "gol" (situație căreia i se pot asocia un ansamblu de conotații posibile), că
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
de aici, a minciunii). Căci, fără a fi cu adevărat o falsificare, întrebarea poate fi o insinuare a ei. Un exercițiu de (socio)logică a minciunii se derulează în continuarea scenariului biblic. Puterea de ocultare a limbajului simbolic, dublată de "dialectica șireteniei" (reservatio mentalis), este utilizată de Satan pentru a ascunde: • semnificația adevăratei morți a omului moartea spirituală pe care ruperea de Dumnezeu o presupune, semnificație infirmată de șarpe printr-o "nevinovată" și aparent adevărată constatare: Atunci șarpele a zis către
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
timp, să uităm că "orice eveniment negativ (xi) are efect "trezitor" asupra latențelor difuze ale binelui, care se manifestă recuperator în forme, procese și modalități de o incomensurabilă și nepotolită diversitate" [ibidem:62]. Nici una dintre cele două alternative nu exclude dialectica opuselor, acceptată însă într-o manieră recesivă, cum numește Mircea Florian disimetria esențială a structurilor lumii: "disimetria constă în împrejurarea universală că existența este structurată în termeni antitetici sau polari, în care unul domină, stă înainte, iar celălalt este recesiv
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
în lume. Limbajul verbal și cele nonverbale definesc aceste categorii de instrumente. 3.3.1. Puterea înșelătoare a limbajului Să ne amintim, urmărind experiența edenică a ființei umane, că cel dintîi instrument de "putere mincinoasă" a fost cuvîntul. Iată cum dialectica "recesivității" a înzestrat cuvîntul, printr-o subtilă șiretenie, atît cu resurse constructive, dacă ne gîndim la faptul că lumea însăși este un rezultat al desfășurării Cuvîntului Creator, cît și cu resurse deconstructive, dacă ne amintim că păcatul originar și căderea
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
păcat originar". Traian D. STĂNCIULESCU BIBLIOGRAFIE Afloroaei, Ștefan, Lumea ca reprezentare a celuilalt, Institutul European, Iași, 1994. Aranguren, J. L., Sociologie de l'information, Hachette, Paris, 1967. Aquino, Thoma de, Summa theologiae. Despre Dumnezeu, Editura Științifică, București, 1997. Augustin, De dialectica, traducere, note și comentarii de Eugen Munteanu, Editura Humanitas, București, 1991. Barnes, J. A., A Pack of Lies. Towards a Sociology of Lying, Cambridge University Press, 1994. Bădescu, Ilie, Teoria latențelor, Editura Isogep-Euxin, București, 1997. Bârliba, Maria Cornelia, Paradigma comunicării
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
sănătate în filosofia contemporană, Loredana Huzum • Estetica pragmatistă. Arta în stare vie, Richard M. Shusterman • Etica mediului. Argumente rezonabile și întâmpinări critice, Constantin Stoenescu • Filosofia sistemelor normative. Dreptul și morala, Raluca Mureșan • Filosofie românească interbelică, Viorel Cernica • Formele elementare ale dialecticii, Jean Piaget • Immanuel Kant. Poezie și cunoaștere, Vasilica Cotofleac • Introducere în filosofia minții, Teodor Negru • Înțelegerea filosofiei, Yves Cattin • Lexic de filosofie, Alain Graf • Marii filosofi contemporani, Alain Graf • Marile curente ale filosofiei antice, Alain Graf • Marile curente ale filosofiei
[Corola-publishinghouse/Science/84953_a_85738]
-
elemente reproductive, ci și elemente de variație, de recreare a trecutului, conform nevoilor prezentului. Se vorbește de reinventarea tradiției, sau printr-o exprimare paradoxală, chiar de modernizarea ei. Inovația nu este opusă tradiției, ci complementară ei, iar cele două reflectă dialectica vechiului și a noului (Cobianu-Băcanu, 1988). Ceea ce se poate remarca în literatura sociologică ce tratează această problemă este că, pentru a analiza conotațiile atitudinale și comportamentale se utilizează termenul de tradiționalism, el având de asemenea și conotații legate de măsurare
by Adela Elena Popa [Corola-publishinghouse/Science/1048_a_2556]
-
relațiilor sociale mondiale, care leagă locuri distincte de pe glob, astfel încât evenimentele locale sunt influențate de evenimente ce au loc la mii de mile depărtare și invers (Giddens, 2000) Nota comună care se distinge din definițiile date globalizării este aceea a dialecticii local-global, apropiat-îndepărtat și a influențelor reciproce dintre acestea. Implicite sunt și ideea că procesul globalizării se adâncește progresiv și ideea că distincția între centru și periferie se estompează (Kearny, 1995). Complexitatea fenomenului globalizării reiese și din faptul că există cel
by Adela Elena Popa [Corola-publishinghouse/Science/1048_a_2556]
-
Dumnezeu (1993) 11. Evident, ne aflăm în fața unei specii mult mai largi, exemplare în felul său, care se îmbogățește. Ea va spori cu certitudine și în viitor. Texte de genul Sub zodia proletcultismului. O carte cu domiciliu forțat (1979-1995) și Dialectica puterii. Eseu politologic (1975, 1988), de M. Nițescu, au produs, cum se știe, o adevărată senzație. O notă esențială a acestor texte este că ele au rămas ascunse în țară. 2. Scrise tot în condiții de maximă discreție ca să ne
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
mai vechi, de ordin istoric. Poporul român are, s-ar spune, un adevărat geniu al salvării aparențelor și duplicității, al formelor goale, dar exterior convingătoare, al mistificării observatorilor străini cu o altă mentalitate etc. Din care cauză, el trăiește permanent dialectica lui Œtre și paraître. O anumită subtilitate și chiar rafinament, în unele împrejurări, nu sunt nici ele excluse. Popor stilistic vorbind eminamente baroc, pe un fundal de improvizație istorică permanentă. Poate că această notă îi definește cel mai bine personalitatea
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
în toate împrejurările, doar simplu pretext al neangajării lor în rezistența directă. în cazul concret analizat de noi, fără complezență, dar și fără rigorisme inutile (acestea fiind total în afara situațiilor de fapt: imperativul categoric cedează terenul în fața moralei ambiguității ca dialectică istorică a binelui și răului), se mai adaugă la exemplificarea convergenței dintre politica culturală a regimului și tendințele gândirii lui Noica încă o serie de cauze precise. Nu le ierarhizăm. Ele sunt toate intim solidare. Uneori predomină o motivare, alteori
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
de situație ni se demonstrează în termeni la fel de limpezi. Aparent, politologia este, în felul său, cinică. într-adevăr, chiar cinică. Dar nu mai puțin obiectivă și exactă. Mai întâi este vorba de raportul de forțe dintre cele două Românii. Această dialectică explică de fapt întreaga istorie a României moderne, cel puțin de la 1848 încoace. Altfel spus, România veche, cea dinainte de 1948, nu mai există ca forță dominantă, și nici măcar ca potențial restauratoare. La această concluzie lucidă ajunge, de altfel, și Alina
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
sincronizare, cultura română era în situația, devenită tradițională, de a recupera, asimila, integra, în mod precipitat, valori europene. Cu tendința, în același timp, de a-și afirma cu dificultate un început de personalitate. Prin confruntare, maturizare inevitabil progresivă. Intervine mereu dialectica formă/fond, absolut specifică României moderne, sub toate aspectele. în plus, după invazia comunistă, ea trebuia să reziste și nivelării, depersonalizării, mistificării ființei sale. în astfel de condiții disperate, nu se cere oare prea mult culturii române, încă nu foarte
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
sale se fac simțite și în perioada actuală. Iar una dintre cele mai bune dovezi, în acest sens, este tocmai apariția și supraviețuirea acestui tip literar. Geneza sa este bine surprinsă și documentată de M. Nițescu, în Sub zodia proletcultismului. Dialectica puterii (1995). Un portret precis, ironic, excelent de altfel, Scriitorii de stat, publică și Tudor Octavian 12. în ce ne privește, ne limităm doar la o mică schiță, să spunem de tip politologic. Ea este susceptibilă, bineînțeles, și de unele
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]