212,045 matches
-
XIX-lea, presa a cunoscut o dezvoltare impresionantă, mai ales între anii 1868 și 1874 (perioada de după căderea regimului Isabelei a II-a172); atunci s-a destrămat presa isabelină, au apărut ziare noi și a luat avânt presa "burgheză", au circulat publicații protestante și liber-cugetătoare173. În anii Restaurației, ziarele care s-au dezvoltat au fost cele conservatoare și cele liberale, pentru că făceau parte din sistem, iar partidele pe care le reprezentau făcuseră convenția de a se succeda reciproc la putere. După consolidarea
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
cele 492 de ziare cu subiect politic, 70 erau ale republicanilor. Cele mai importante erau: El Globo, El Solfeo, La Vanguardia, La República, La justicia. Anarhismul (clandestin până în 1881) a dispus și el de presă și s-a manifestat în publicații precum El Orden, Las Replesalias, El Municipio Libre sau La Revista Social. Socialismul a contribuit la creșterea numărului de ziare cu El Socialista, La Lucha de clases (Bilbao, 1984), La Aurora social (Asturias), La Guerra social și La República social
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
încurajat și dezvoltat mijloacele de comunicare catolice, în ideea de a realiza un adevărat apostolat prin intermediul presei. În diferite provincii ecleziastice, episcopii au publicat pastorale colective, evidențiind gradul de limitare al mijloacelor catolice și nevoia de a se opune altor publicații. Tot în perioada Restaurației 175 s-au înființat publicații catolice cu caracter științific, destinate unui public redus, dar influent. În 1877 a apărut La Ciencia Cristiana, condusă de filozoful mirean Ortí y Lara. Au existat și publicații promovate de ordine
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
de a realiza un adevărat apostolat prin intermediul presei. În diferite provincii ecleziastice, episcopii au publicat pastorale colective, evidențiind gradul de limitare al mijloacelor catolice și nevoia de a se opune altor publicații. Tot în perioada Restaurației 175 s-au înființat publicații catolice cu caracter științific, destinate unui public redus, dar influent. În 1877 a apărut La Ciencia Cristiana, condusă de filozoful mirean Ortí y Lara. Au existat și publicații promovate de ordine religioase: Revista Augustiniana (1880) de către augustini, La Ciencia Tomista
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
se opune altor publicații. Tot în perioada Restaurației 175 s-au înființat publicații catolice cu caracter științific, destinate unui public redus, dar influent. În 1877 a apărut La Ciencia Cristiana, condusă de filozoful mirean Ortí y Lara. Au existat și publicații promovate de ordine religioase: Revista Augustiniana (1880) de către augustini, La Ciencia Tomista (1890) de către dominicani, sau Razón y Fe (1901) de către iezuiți. Potrivit lui Ruiz Sánchez 176, dorința de a crea un mare ziar catolic, la nivel național, care să apere
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
1888-1899) și apoi cu El Universo a lui Ortí y Lara, fondat în 1900. Acesta din urmă a primit încurajările cardinalului Sánchez y Hervás, episcopului de Salamanca, augustinului Tomás Cámara și marchizului de Comillas, care a contribuit economic la dezvoltarea publicației. Pe lângă aceste încercări, s-au aprobat măsuri preventive, precum lectura și distribuirea ziarelor în seminarii și printre preoți, motivarea ziariștilor catolici și căutarea de colaboratori în rândurile preoților și mirenilor pentru a răspândi cărțile și ziarele, cu îndrumare dogmatică adecvată
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
căutarea de colaboratori în rândurile preoților și mirenilor pentru a răspândi cărțile și ziarele, cu îndrumare dogmatică adecvată. Într-un bilanț asupra situației presei catolice din Spania, realizat în 1895 de către Nunțiatură, s-a precizat că existau circa două sute de publicații catolice (a cincea parte din toate titlurile existente în Spania), dintre care jumătate (incluzând buletinele diocezei) nu aveau caracter politic. Din cele aproximativ o sută de ziare politice, jumătate erau carliste și integraliste. Publicațiile nepolitice rămase însumau 108 și aveau
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
precizat că existau circa două sute de publicații catolice (a cincea parte din toate titlurile existente în Spania), dintre care jumătate (incluzând buletinele diocezei) nu aveau caracter politic. Din cele aproximativ o sută de ziare politice, jumătate erau carliste și integraliste. Publicațiile nepolitice rămase însumau 108 și aveau o distribuție totală de 163.820 de exemplare. Raportul menționa slaba răspândire a presei catolice la nivelul clasei muncitoare și semnala lipsa ei de pregătire profesională: publicitate puțină, formare profesională deficitară și interesul scăzut
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
Franța 179) să fie de tip local, precum "Apostolatul prin intermediul Presei" înființată în Barcelona în 1871, cu scopul de a garanta lecturi utile și plăcute credincioșilor. Asociații și-au luat angajamentul de a plăti o cotă din care se cumpărau publicații recomandate pentru a le dărui sau vinde la cost redus în locuri foarte populate, cum erau piețele. Tot ei s-au angajat să strângă cărți de calitate pentru bibliotecile populare, iar pe cele considerate contrare moralei creștine, să le distrugă
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
indicații în acest sens; ele au fost puse în practică prin lansarea în 1910 a unui ziar nou: El Debate. La început a avut un parcurs anevoios, dar în 1911 a fost numit director Ángel Herrera Oria, care a subordonat publicația ierarhiei ecleziastice. S-a urmărit crearea unui instrument de informare catolic, cu distribuție națională, în armonie cu directivele ierarhiei ecleziastice. Cei ce revizuiau textele erau ierarhii metropolitani conduși de episcopul de Madrid-Alcalá. Ziarul s-a opus în 1913 măsurilor de
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
un an la 13.000 de exemplare, iar în 1922 ajunsese la aproximativ 100.000 de exemplare 183. În 1926 a fost fondată o școală de jurnalism, prima de acest gen din Spania. În anul 1935, statisticile oficiale arătau că publicația se distribuia în 100.000 de exemplare 184. Acest ziar a încetat să apară în anul 1936, odată cu începutul Războiului civil. Au urmat și alte inițiative din partea aceleiași case editoriale (Editura Catolică, întemeiată la doi ani după El Debate), precum
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
250 de corespondenți aflați în provincii. El Debate a colaborat cu sindicatele agrare catolice și a apărat poziția ierarhiei bisericești în domeniul educației, unde imboldul laic al "Instituției Libere de Învățământ" influența puternic Ministerul de Instrucție Publică 186. În Spania, publicațiile catolice au dus o campanie de apărare a intereselor Bisericii (care se afla într-o continuă rivalitate cu statul), participând și la disputele politice și desfășurând o anumită propagandă mediatică pentru apărarea acestor interese. Înființarea sindicatelor muncitorești a dus la
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
Libere, precum La Voz del Trabajo (1913) sau El Tranviario (Madrid) și La España Ferroviaria. Ultimele două s-au unit în 1918, formând El Sindicalista Libre. În sfera feminină, Las Damas Católicas y sus centros obreros (1912-1927) a fost o publicație reprezentativă, la fel ca cele ale sindicatelor de femei, precum La Aguja (Barcelona, 1909) și La Inmaculada (Madrid, 1910), cu aproximativ 1.000 de exemplare. Alte publicații adresate femeilor erau La Mujer y el Trabajo (1912-1930) și Acción Católica Femenina
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
sfera feminină, Las Damas Católicas y sus centros obreros (1912-1927) a fost o publicație reprezentativă, la fel ca cele ale sindicatelor de femei, precum La Aguja (Barcelona, 1909) și La Inmaculada (Madrid, 1910), cu aproximativ 1.000 de exemplare. Alte publicații adresate femeilor erau La Mujer y el Trabajo (1912-1930) și Acción Católica Femenina 189. Diversificarea și dezvoltarea presei spaniole au avut de suferit în 1898 din cauza pierderii credibilității, ca urmare a modului de abordare inconsecvent și exagerat a subiectului referitor
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
credibilității, ca urmare a modului de abordare inconsecvent și exagerat a subiectului referitor la Războiul colonial 190. În spațiul politic liberal, s-au dezvoltat câteva ziare pe lângă "Societatea Editorială a Spaniei" (1906), cunoscută ca Trustul, care era proprietara mai multor publicații importante, precum El liberal, El Imparcial și El Heraldo de Madrid 191. În zona dreptei monarhice(însă independent de partidele politice), se găsea ABC, transformat în jurnal în 1905. În 1913 acesta a distribuit aproape 50.000 de exemplare 192
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
partidele politice), se găsea ABC, transformat în jurnal în 1905. În 1913 acesta a distribuit aproape 50.000 de exemplare 192. În zona stângii se găseau La Huelga General (1902), El Libertario (1903) și Solidariedad Obrera (1910-1936)193. Una din publicațiile importante din presa catolică a fost, așa cum am mai spus, El Debate, care era de partea conservatorilor și care s-a bucurat de o difuzare bună; a constituit o ocazie pentru ca ierarhia bisericească să se desprindă de presa integristă și
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
de Valencia (6.000). Alte jurnale catolice conservatoare au fost El Pueblo Vasco, El Correo Catalán, Diario Regional (Valladolid), El Ideal Gallego și El Noticiero de Zaragoza. Unele dintre ele foloseau serviciile agenției catolice de știri "Presa Asociată" (1909). Numeroase publicații (212194) au participat la "Congresul presei catolice", care a avut loc la Zaragoza în 1908 și la care a fost prezent și Cardinalul Merry del Val, Secretar de Stat al Papei Pius X. Presa catolică oficială era minoritară, deoarece calitatea
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
o profesie stabilă, ci o treaptă către politică sau către funcții importante din sfera publică. Seoane și Sáiz afirmau că "înainte ca presa să devină o industrie, jurnalismul a fost o meserie cu trăsături nedefinite"197. Pe lângă ziarele menționate, alte publicații catolice longevive au fost La Familia (1908-1937), săptămânalul La hormiga de oro (1884-1936) inițiat din dorința de a instrui și binedispune și revista Iris de paz (1900-1979), ce apărea o dată la cincisprezece zile și care era portavocea oficială pentru Archicofradía
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
care era portavocea oficială pentru Archicofradía del Inmaculado Corazón de María, Congresos Marianos și Obra de la Buena Prensa; aceasta cuprindea articole despre teologie și politică și era de o înaltă calitate grafică (desene, fotografii, stampe). Ieșeau în evidență și alte publicații susținute de congregații religioase, precum deja menționata Razón y Fe (1901) a iezuiților, La ciudad de Dios (1887) a augustinilor și revista dominicanilor La Ciencia Tomista (1910). Toate trei a continuat să fie publicate și la sfârșitul secolului al XX-lea198
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
1910). Toate trei a continuat să fie publicate și la sfârșitul secolului al XX-lea198. Înainte de a încheia acest subcapitol, sintetizăm panorama jurnalistică și menționăm cifrele generale de distribuție, indicate anterior în mod parțial și izolat. Datele care arătau amploarea difuzării publicațiilor erau aproximative, pentru că nu existau modalități de control fiabile, singura soluție fiind încrederea în ceea ce declara fiecare ziar. Din aceasta cauză, cele mai vândute patru ziare liberale (cu orientări diverse) susțineau că au împreună între 100.000 și 135.000
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
în timp ce alte surse coborau cifrele între 85.000 și 125.000199. Aceste ziare erau La correspondencia de España, Heraldo de Madrid, El Imparcial, El Liberal. În 1915, directorul de la Papelera Española care furniza hârtie ziarelor, estima că tirajul global al publicațiilor spaniole era de 1.200.000 de exemplare, dintre care 500.000 se vindeau în Madrid și 200.000, în Barcelona 200. Ziarele exagerau numărul propriilor tiraje din interese propagandiste și probabil că niciunul nu a atins cifra de 100
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
000 în 1913) și Nuevo Mundo (oficial 120.000 de exemplare, dar cel mai probabil 80.000 în 1913). Au apărut și revistele care descriau spectacolele de coridă (27 în 1913), teatru sau cinematograf (apar 12 între 1907 și 1914). Publicațiile de scandal au căpătat un oarecare avânt prin Los sucesos (1904-1917) care s-a apropiat de 100.000 de exemplare în 1913 și prin La hoja de parra 202. În anul 1917 au luat ființă: El Sol care s-a
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
și 160.000, lui Ahora și lui El Debate, în jur de 100.000, ziarelor La Libertad, La Voz, El Liberal și El Sol între 60.000 și 80.000206. În 1935, secretarul general al Partidului Comunist a afirmat că publicațiile de care dispunea partidul său erau: 9 ziare oficiale, 15 neoficiale, 18 ziare de economie și 13 buletine (în total 55), cu un tiraj de 60.000 de exemplare 207. După Războiul civil care a împărțit Spania și a folosit
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
s-a exercitat printr-o lege din 1938, care permitea cenzura, sistemul de instrucțiuni, desemnarea directorului, împărțirea rației de hârtie și controlul profesiei de jurnalist (prin intermediul Registrului Oficial, Școlii Oficiale de Jurnalism și Uniunii Spaniole a Jurnaliștilor)208. În privința periodicității publicațiilor, menționăm că cele lunare au ocupat primul loc209: 1944 Lunare 49% Săptămânale 12,5% Bilunare 11,4% Trimestriale 8,6% Jurnale 7,6% O dată la 2 luni 4,7% Altă periodicitate 6,2% Mijloacele de informare depindeau de agențiile de
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]
-
210. Presa spaniolă a întârziat în a-și înmulți cititorii, indicele de lectură fiind foarte scăzut 211. Grupul de presă cel mai important a fost cel al "Mișcării și al sindicatelor" aflat în subordinea regimului, cu 37 de ziare, 5 publicații lunare de știri și 15 reviste (în 1944). Câteva ziare au depășit tirajul de 40.000 de exemplare, precum Pueblo și Marca (Madrid), Solidaridad Nacional și La Prensa (Barcelona) și Levante (Valencia)212. Un alt grup important, a cărui influență
Catolicii în spaţiul public. Presa catolică din România în prima jumătate a secolului al XX-lea by Iulian Ghercă [Corola-publishinghouse/Science/908_a_2416]