5,342 matches
-
acțiunile, personagiile, ideile pe care voiați să le țineți secrete” (). Prin detaliile pe care le dă, Eliade sugerează nu numai nașterea (scrierea) unei narațiuni mitice, dar și posibilitățile ei de lectură. ”Lectorii realiști”, (noii anchetatori), golesc povestirea de conotațiile ei mitice, inițiatice, demască mitologia creată de Fărâmă. Găsind „cifrul” vor traduce visele Oanei despre coborârea În peștera tapetată ca făcând aluzie la comoara poloneză ascunsă de Economu etc. ... În nuvela Pe strada Mântuleasa sunt mai multe mituri care se amestecă. Iorgu
FORMELE FUNDAMENTALE ALE SACRULUI ÎN OPERA LUI MIRCEA ELIADE by GHEOCA MARIOARA () [Corola-publishinghouse/Science/1287_a_2109]
-
Înnoirii identității. Marina apare când tânără, când bătrână, are o putere extraordinară de a trece dintr-o vârstă În alta. Tema Întineririi biologice va fi dezvoltată În Les trois Graces și Tinerețe fără de tinerețe. Tot aici aflăm și sugestia camuflării miticului, pe care Eliade o va dezvolta În curte la Dionis. Lixandru și-a ascuns identitatea, a devenit irecognoscibil, alții și-au schimbat numele. Marina pentru a marca simpatia față de Zamfira de demult, dătătoarea de vedere Își ia numele de Zamfira
FORMELE FUNDAMENTALE ALE SACRULUI ÎN OPERA LUI MIRCEA ELIADE by GHEOCA MARIOARA () [Corola-publishinghouse/Science/1287_a_2109]
-
spații, neconsacrate, prin urmare, lipsite de structură, de consistență: Într-un cuvânt amorfe” (). Eliade a demonstrat existența constantă a sacrului camuflat În profan, prezență percepută fantastic, inexplicabilă prin recursul la logica rațiunii, dar perfect inteligibilă În logica particulară a gândirii mitice, relevabilă prin semne și simboluri. Nemulțumit că În România s-a văzut În nuvela sa doar „atmosfera de crepuscul bucureștean a anilor dinaintea celui de al doilea război mondial” (), scriitorul nota În Jurnalul său la 10 martie 1968: „iarăși despre
FORMELE FUNDAMENTALE ALE SACRULUI ÎN OPERA LUI MIRCEA ELIADE by GHEOCA MARIOARA () [Corola-publishinghouse/Science/1287_a_2109]
-
În grădina răcoroasă pe lângă care trecu fără s-o ia În seamă mulți ani. Intervine „hazardul, accidentalul (uitarea servietei) pentru ca personajul să ia act de existența misterului (grădina citată)” (/134). Legătura dintre tărâmul profan din care vine Gavrilescu și cel mitic În care el pătrunde, este mediată de una din „țigănci”. Gavrilescu este ajutat să răzbată În noul spațiu deoarece el nu este inițiat. El este introdus Într-o odaie cu o penumbră curioasă, de parcă „ferestrele ar fi avut geamuri albastre
FORMELE FUNDAMENTALE ALE SACRULUI ÎN OPERA LUI MIRCEA ELIADE by GHEOCA MARIOARA () [Corola-publishinghouse/Science/1287_a_2109]
-
lui M. Eliade, este ca și cum ai desface lumina În culorile ei componente și este, ca și privind prin prismă, o operație artificială având, În cel mai fericit caz, doar pretext didactic. Teme precum: „incognoscibilitatea miracolului”, ritualul inițiatic al destinului”; unirea mitică a două ființe care, printr-o „nuntă În cer” reintegrează perfecțiunea primordială, „teroarea istoriei”; iubirea; moarteaca să amintim doar câteva dintre ele nu le regăsim doar În artistică a lui M. Eliade, ci și În lucrările istoricului religiilor, ale eseistului
FORMELE FUNDAMENTALE ALE SACRULUI ÎN OPERA LUI MIRCEA ELIADE by GHEOCA MARIOARA () [Corola-publishinghouse/Science/1287_a_2109]
-
1993. 36. Jung, G.C.: În lumea arhetipurilor, Editura Jurnalul Literar, București, 1994. 37. Kernbach, V.: Miturile esențiale, Editura Științifică și Enciclopedică, București, 1978. 38. Kernbach, V.: Dicționar de mitologie generală, Editura Științifică și Enciclopedică, București, 1989. 39. Kernbach, V.: Universul mitic al românilor, Editura Științifică, București, 1994. 40. Lovinescu, M.: Întrevederi cu M. Eliade, E. Ionescu, Șt. Lupașcu și Gr. Cugler, Editura Cartea Românească, București, 1992. 41. Lotreanu, I.: Introducere În opera lui M. Eliade, Editura Minerva, București, 1980. 42. Meselin
FORMELE FUNDAMENTALE ALE SACRULUI ÎN OPERA LUI MIRCEA ELIADE by GHEOCA MARIOARA () [Corola-publishinghouse/Science/1287_a_2109]
-
al amplitudinii, Editura Demiurg, București, 1995. 49. Simion, E.: Scriitori români de azi, vol. II, editura Cartea Românească, București, 1977. 50. Simion, E.: Tristan și Isolda, În „România literară” 24, nr. 18, 2 mai 1991. 51. Simion, E.: Nivelele textului mitic, postfață la volumul „La umbra unui crin”, editura Fundației Culturale Române, București, 1992. 52. Todorov, Tz.: Teorii ale simbolului, Editura Univers, București, 1983. 53. Ungureanu, C.: La vest de Eden O introducere În literatura exilului, Editura Amarcord, Timișoara, 1995. 54
FORMELE FUNDAMENTALE ALE SACRULUI ÎN OPERA LUI MIRCEA ELIADE by GHEOCA MARIOARA () [Corola-publishinghouse/Science/1287_a_2109]
-
valorilor prin stereotipii și formalizare, piesele, cu accente onirice, pline de umor, dar și de anxietate, pun în discuție prin experimentare parodică diferite formule dramatice moderne, de la teatrul absurdului la cel parabolic, de la teatrul de idei la cel cu substrat mitic. Romanul Carnaval la Constanța (1978), ce împrumută cadrul și tehnica literaturii polițiste, are o miză estetică solidă: crima perfectă, plănuită în cele mai mici detalii, cu o migală învecinată cu obsesia, iar apoi pusă în practică de romancierul Vasile Neacșu
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286323_a_287652]
-
accesat la data de 13.07.2015] TEZE DE DOCTORAT COORDONATE ONȚELUȘ, Gabriel. Emil Cioran, un exeget liric al Căderii: teză de doctorat. Conducător științific: Prof. univ. dr. Elvira Sorohan. Iași: Universitatea "Al.I. Cuza", 2000, 216 f. GAVRILĂ, Camelia. Mitic și magic în opera lui Lucian Blaga: teză de doctorat. Conducător științific: Prof. univ. dr. Elvira Sorohan. Iași: Universitatea "Al.I. Cuza", 2001, 292 f. BERCEA, Dorin. Versificări românești și slave ale Psaltirii: teză de doctorat. Conducător științific: Prof. univ.
[Corola-publishinghouse/Science/1560_a_2858]
-
activ și omniprezent, vorbind într-un constant stil incisiv, e una din primele condiționări ale unității scrisului heliadesc" (p. 53); "Indiscutabil, ipostazele heliadismului ideal se concentrează într-un unic și dramatic personaj care intră ușor cabotinizat în scena unei istorii mitice (...). Personajul heliadesc se insinuează puternic, visându-se protagonist într-un "spectacol din cele mai grandioase ce se prezintă omenirii", singur dar în văzul tuturor" (p. 69); Am și precizat că urmărim personajul creat de el [I. Heliade Rădulescu, n. n., I.
[Corola-publishinghouse/Science/1560_a_2858]
-
dezesperant pentru filozoful social. Nu este ușor de scăpat de el și de viciile pe care el le-a acumulat. Dimpotrivă, trecutul originar (chiar cel istoric, pentru a nu mai vorbi despre cel preistoric) pare, la prima vedere, fabulos, neclar, mitic, utopic, separat de prezent și de familiar de o distanță imensă. Nu sunt disponibile pentru el decât mărturii indirecte și puține, atunci când există și acestea. Nu experiența îl face accesibil, ci o intuiție intelectuală sau o tradiție obscură, greu de
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
II-a. Când gândirea lui Platon se poticnește într-una dintre numeroasele piedici care îi apar în față pe drumul atât de întortocheat al cunoașterii, pentru a nu se bloca și rămâne pe loc, ea evadează elaborând un mit. Producția mitică este cea care salvează gândirea dintr-un impas ce pare fără ieșire printr-un expedient care, în fond, este o poveste, o fabulă, care invită, mai mult, chiar obligă, să extragem din ea o învățătură, de cele mai multe ori, de factură
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
salvează gândirea dintr-un impas ce pare fără ieșire printr-un expedient care, în fond, este o poveste, o fabulă, care invită, mai mult, chiar obligă, să extragem din ea o învățătură, de cele mai multe ori, de factură morală. Datorită avântului mitic primit, gândirea platoniciană poate merge mai departe, sărind la altitudinea unei alte probleme și mai dificile, care deschide cunoașterii perspective noi și mai largi. Expresia cea mai pregnantă de factură mitică a teoriei ideilor o găsim la Platon în celebrul
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
învățătură, de cele mai multe ori, de factură morală. Datorită avântului mitic primit, gândirea platoniciană poate merge mai departe, sărind la altitudinea unei alte probleme și mai dificile, care deschide cunoașterii perspective noi și mai largi. Expresia cea mai pregnantă de factură mitică a teoriei ideilor o găsim la Platon în celebrul mit al peșterii din pasajul 514a-517a al cărții a VII-a a Republicii. Cum remarca M. Heidegger, mitul peșterii privește esența polis-ului și prin aceasta ridică întrebarea în legătură cu însuși esența
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
Socrate. „Glaucon este cel care dă glas uimirii ce îl aduce pe calea înțelegerii.” Acest mit impune cea mai clară distincție între lumea I-a a Ideilor, întemeietoare ontologic, și lumea II-a, a lucrurilor întemeiate ontologic. La începutul pasajului mitic, Socrate îi propune lui Glaucon să-și imagineze următoarea situație: „iată mai mulți oameni aflați într-o încăpere subpământească, ca într-o peșteră, al cărei drum de intrare dă spre lumină, drum lung față de /lungimea/ întregului peșterii. În această încăpere
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
sens eshatologic în marginea textelor lui Hesiod. Însă aici forma ei este mitul. De aceea, probabil, Platon crede că despre istorie putem spune doar mituri, în sensul că forma unei filosofii a istoriei nu poate lua decât înfățișarea unui discurs mitic. Și poate că tocmai în imaginea mitului din Omul politic s-ar găsi un răspuns la întrebarea „după tiranie, încotro?”. Căci aici sensul istoriei este expus ca parcurs eshatologic al cosmosului, atunci când divinitatea se retrage de la cârma lui. De aceea
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
tot așa cum acolo dezlegarea paradoxului prin teoria reamintirii oferea accesul la inteligibil, tot așa aici adevăratul iubitor, ahileic prin cunoașterea adevărului și odiseic prin modul iscusit în care poate conduce sufletul îndrăgostitului, îi oferă acestuia accesul în „Câmpia adevărului”, loc mitic al accesului privilegiat și inspirat la adevăr, a cărui importanță în simbolismul religios grec am amintit-o mai sus. Aceeași misiune a „conducătorului de suflete (yucagogo/j)”, rezultat din împletirea unor componente pe care îndrăznim să le numim „ahileice” și
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
a celuilalt înseamnă de această dată legitimarea morală a minciunii politice. Stăpânitor al adevărului, filosoful lui Platon propune o răsturnare de situație: dacă în analogia dintre Ahile și Ulise și accesul la adevăr și, respectiv la fals, Ahile întruchipa originar miticul stăpânitor de adevăr, așa cum sugera și textul lui Marcel Detienne, aici filosoful odiseic este noul stăpân al rostirii adevărate. Dar stăpânitor deopotrivă al adevărului și minciunii, filosoful poate recurge la fals, fiind singurul distribuitor al adevărului. Există, desigur, atenuări ale
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
să vorbim despre caracterul paradoxal - de altminteri revendicat și asumat - al personajului. Ceea ce observă Patočka e faptul că Socrate reprezintă într-un sens o bornă de frontieră: purtător al unui mesaj divin (și prin aceasta legat de oracular și de mitic), el traduce acest mesaj într-o manieră inedită: „imensul paradox al lui Socrate constă în aceea că el luptă cu mijloacele prezentului împotriva unui alt prezent, că (...) încearcă să demonstreze teze paradoxale, nicicând formulate până atunci, cu toate că erau implicate în
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
la capătul acestei prezentări și ceea ce aduce nou filosofia în raport cu mitul. În ambele cazuri e vorba de conștiința existenței a două regiuni distincte (dar întrepătrunse) ale lumii, ceea ce se modifică este - așa cum spuneam - raportarea omului la ele. Pentru omul lumii mitice, trecerea dintr-o parte în alta stă deopotrivă sub semnul unui destin ineluctabil și sub cel al transgresiunii. De aceea, ea e definită ca hybris și cheamă sancțiunea divină. Pentru omul lumii filosofice trecerea e posibilă - ba chiar necesară - întrucât
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
platoniciene justifică această apreciere în condițiile în care ele conțin în diverse ocurențe argumente potrivit cărora la intelect participă și facultățile de cunoaștere ale sufletului irațional. Mitul este locul unde Ființa devine accesibilă ca „acțiune”. Platon se servește de imaginea mitică pentru a descoperi (conform expresiei lui Michel Foucault) un interstițiu între „privirea deja codificată și cunoașterea reflexivă, anterioară cuvintelor, percepțiilor și gesturilor care sunt desemnate să o traducă”. De aceea filosofia platoniciană nu își propune să producă în mit o
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
nu își propune să producă în mit o relație de adevăr, ci un model funcțional de configurare justă a raporturilor de putere. Dialogurile se află, față de mit, într-o relație specifică de utilizare. Segmentul de scrieri platoniciene care preferă soluționări mitice ale subiectelor filosofice a constituit un motiv constant de critică. Numai o înțelegere greșită a relației lui Platon cu mitul mai poate da ocazia reluării dezbaterilor în ton hegelian asupra relevanței părții mitice a dialogurilor. Aceste critici au toate un
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
Segmentul de scrieri platoniciene care preferă soluționări mitice ale subiectelor filosofice a constituit un motiv constant de critică. Numai o înțelegere greșită a relației lui Platon cu mitul mai poate da ocazia reluării dezbaterilor în ton hegelian asupra relevanței părții mitice a dialogurilor. Aceste critici au toate un cadru comun: au căzut pradă asocierii rău plasate între realismul platonian și realismul naiv. Înțelegerea importanței conceptului platonian de eikôn nu se poate opri, în opinia noastră, la constatarea critică a faptului că
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
cetățenilor. Fondul pragmatic al acestui armistițiu rămâne nevoia constantă a oricărei puteri de a se legitima în interiorul unui orizont valoric larg acceptat. Pretențiile identitare ale puterii se revendică întotdeauna în ordine figurală. Figuralul se construiește sub condiția unei antecedențe legendare, mitice. În acest sens, ne putem întreba alături de Ph. Lacoue-Labarthe, dacă „o legendă poate da naștere unei legitimități, iar o legitimitate poate fi legendară: cine va spune în ce constă «în fond» dreptul fondator al unui popor?” Platon va insista asupra
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]
-
căruia limbajul și mitul vin spre lume ca două vlăstare care cresc paralel din aceeași tulpină. Istoria nu poate oferi în permanență justificări ideologice care să treacă testul rațiunii în orice condiții și pentru orice tip de exercițiu al puterii. Miticul recurge la figurativ. Figurativul poate ocoli cu mijloacele simbolismului exigențele rațiunii. Platon justifică recursul la mit având în vedere ignoranța în care stăruie omul atunci când se referă la evenimente din vechime”. Puterea își poate redefini în acest fel fundamentele oricând
[Corola-publishinghouse/Science/1983_a_3308]