218,459 matches
-
nenorocire (adică cutremurul) produsă aseară m-a împiedicat să vă răspund pînă acum, nenorocire care i-a adus o altă durere mult încercatei noastre țări. Mă scuzați că v-am uitat, așa cum au făcut-o toți. Vă rog să mă credeți că nu este așa. În cei aproape patruzeci de ani de cînd vă cunosc, ați avut destule ocazii ca să sesizați manifestările prieteniei mele, admirația pe care o am pentru dumneavoastră ca ființă umană, ca om de cultură și savant. (Există
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
pe viitor. Chiar în ziua cînd am primit scrisoarea dumneavoastră m-am dus la Banca Românească, dar n-am putut obține un rezultat satisfăcător, pentru că, în împrejurările de față, banca refuză să acorde împrumuturi. Farcaș vă va oferi detalii suplimentare. Cred că o intervenție a lui Cancicov, care e ministru acum, ar putea rezolva favorabil problema. I-am dat instrucțiuni lui Farcaș să vă pună la (o gaură mare de glonte face un cuvînt aproape ilizibil) suma pe care ați solicitat
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
numea tot "Partidul Naționalist Democrat" ("Endecija"). Școala de gîndire a lui Dmowski are o influență puternică asupra politicii postcomuniste a Poloniei de astăzi. "Endecija" respingea atît cadrul etic al naționalismului romantic (Miczkiewicz, Slowacki) cît și școala empirică a pozitivismului. Dmowski credea într-un naționalism lipsit de orice conținut moral, într-o viziune a Poloniei care transcendea lumea materială. El nu credea în rău sau în bine în relațiile cu alte națiuni, ci doar în forță și slăbiciune. Nu este de mirare
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Poloniei de astăzi. "Endecija" respingea atît cadrul etic al naționalismului romantic (Miczkiewicz, Slowacki) cît și școala empirică a pozitivismului. Dmowski credea într-un naționalism lipsit de orice conținut moral, într-o viziune a Poloniei care transcendea lumea materială. El nu credea în rău sau în bine în relațiile cu alte națiuni, ci doar în forță și slăbiciune. Nu este de mirare că Biserica Catolică era îngrijorată. (Dmowski, spre deosebire de agnosticul Iorga, era un catolic declarat). Ideologul "Solidarității", A. Michnik, deși îl condamnă
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
decît Iorga. Pentru Iorga, a explica prin violență sau a aplica un naționalism cu brutalitate erau de neconceput. El rămînea la visurile lui sămănătoriste. Similaritățile dintre Iorga și gîndirea unui alt istoric politician, F. Tuchman, președintele Croației, sînt frapante: Tuchman crede și el în evoluția organică a națiunii; el numește națiunea (care rezultă din acest proces organic) un "individ colectiv" (foarte aproape de "Ființa gigantică" a lui Iorga), iar împotriva acestui "individ colectiv", indivizii fizici nu au nici o putere. Tuchman susține că
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
oare bine ca Imperiul Sovietic să se destrame? Dar așa ceva nu este cu adevărat realizabil, nu-i așa?" Deși fără să urmărească aceasta, opoziția instructivă a lui Bush față de reformele democrate din această regiune l-a ajutat pe Gorbaciov să creadă că "lăsînd lucrurile să meargă (acolo) de la sine", URSS-ul nu se predă în fața Americii în Războiul Rece. Astfel, atît Bush cît și Gorbaciov au cedat elegant în fața... naționalismului 4. Să ținem minte toate aceste fapte și să punem un
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Drepturilor", în absența căreia democrația se poate transforma în manifestările unei gloate pestrițe, care, încă de pe vremea lui Socrate, era dornică să-i distrugă pe cei ce aveau mai multă inteligență și mai mult curaj decît cei de rînd. Iorga credea în permanența și în indestructibilitatea acestei "Ființe Gigantice": națiunea. Epictet avertiza: "Nu încercați să schimbați natura lucrurilor!" Analiza lumii noastre făcută de Iorga este simplă: el vedea calea viitoare a unei națiuni nu ca pe o repetare, ci sub forma
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Practic, acest lucru însemna revenirea la vechea politică: Iorga le garanta neromânilor drepturi proporțional cu loialitatea lor față de România Mare. România Mare avea două minorități majore care îi făceau necazuri: ungurii și evreii. Iorga nu-i dușmănea pe unguri în măsura în care credea cea mai mare parte a lor (mai ales cei din Transilvania), ci numai pe cei din Ungaria istorică, unde ungurii erau egali ca număr cu neungurii și conduceau Transilvania, în ciuda majorității românești. El voia să promoveze cooperarea româno-maghiară cu condiția
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
dintre intelectualii englezi în timpul celui de al Doilea Război Mondial. Aceștia aduseseră în discuție patru sau cinci argumente care preziceau victoria naziștilor și a japonezilor. Orwell comenta că nici un om obișnuit nu gîndea astfel la timpul respectiv. "Asemenea absurdități erau crezute doar de către intelectuali" 11 Cît de departe poate ajunge această înțelegere greșită este ilustrat de remarcile a doi mari oameni de stat, B. Disraeli și W. S. Churchill. Disraeli chipurile a încheiat în 1878 "o pace onorabilă". Binedocumentatul său dispreț
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Ibidem 16 "Neamul românesc", 9 septembrie 1939. De Gaulle este deseori numit "ultimul supraviețuitor al secolului al XIX-lea" 17 Iorga a demonstrat cu oarecare succes că domniile fanariote nu au constituit un episod chiar atît de steril cum se crezuse, deoarece, mai presus de orice, nu a întrerupt "evoluția organică". În ciuda argumentelor sale convingătoare, autorul acestei cărți (alături de alți istorici) susține că epoca fanariotă a istoriei României a fost dezastruoasă 18 N. Iorga, Histoire des relations russo-roumains, Iași, 1917. În timpul
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
sous le roi Charles I (1866-1880), publiée sous les auspices du Ministère des Affaires Entrangères de Roumanie, Paris, 1923, passim; în sfîrșit, "Revue slave", vol. 2, aprilie 1928, p. 141 etc. 21 Iorga îl considera pe Kerenski un demagog care "crede că noua lume poate fi creată cu ajutorul a cîtorva discursuri". Supt trei regi, București, 1932, p. 242 22 R. W. Seton-Watson (admirator al lui Kossuth și prieten al ungurilor) a venit în Ungaria la începutul secolului ca să respingă acuzațiile aduse
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
să le refuze altor români acest avantaj (Oldsen, op. cit., p. 96). Oldsen nu sesizează întenția lui Iorga. Iorga nu s-a înstrăinat deloc de români primind educație străină, folosind cunoștințele dobîndite pentru revigorarea culturii române. Dar avea puține motive să creadă că același lucru li s-ar întîmpla și altor români veniți în contact cu cultura occidentală 14 "Sodoma și-a pierdut acum puterea, dar cînd va stăpîni iar Gomora... ", scria Iorga. "Neamul românesc", 25 iunie 1906 15 Supt trei regi
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
1923 37"Neamul românesc", 25 martie 1907. Vezi și N. Iorga, Cuvîntarea ținută la întrunirea comitetului executiv al Partidului Național Democrat de la 11 august 1935 la Vălenii de Munte, București, 1935, p. 19 38 Autorului nu-i venea să-și creadă ochilor găsind în corespondența lui Iorga cîteva scrisori ale lui Cuza. Acesta descrie incidentul conflictual banal dintre evrei și gentili care avuseseră loc la Iași, rugîndu-l pe Iorga să-i publice relatările. Într-una din scrisori el descria un concurs
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
lucrările, nimeni nu este interesat de ceea ce am eu de spus". Șeicaru glumea cu Iorga: "Știți, domnule profesor, ce se va spune despre dumneavoastră peste 200 de ani? Nicolae Iorga a fost un scriitor extrem de prolific, nimeni nu va putea crede că a fost în stare să scrie atît de multe cărți în atît de multe domenii." La care Iorga, cu profundă tristețe, a replicat: Iar opera lui a fost sortită să nu fie citită de contemporanii săi și de cei
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
exista nici o posibilitate de încheiere a unei păci separate. Ulterior, o dată cu înaintarea armatelor germane, Brătianu l-a luat peste picior pe Iorga, întrebîndu-l: Ce părere aveți acum despre șansele unei victorii a Aliaților?" Iorga l-a asigurat că el a crezut întotdeauna într-o victorie a Aliaților, fără să poată prezice momentul producerii acesteia. O viață de om..., vol. II, pp. 234 și 281 16 Op. cit., vol. II, pp. 243-244 17 Op. cit., vol. II, pp. 214-215; vezi și Șeicaru, op. cit., pp.
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
cu familia sa la Iași și l-a văzut pe colonelul Rascoviceanu calmîndu-i pe soldații ruși răzvrătiți 81 O viață de om..., vol. II, pp. 272-273 82 Op. cit., vol. II, pp. 273-274 83 Op. cit., vol. II, pp. 275-276 84 Iorga credea că soldații ruși răzvrătiți (și Rashal, liderul studenților) erau bolșevici și influențați de bolșevici. Este puțin probabil ca bolșevicii să fi inițiat activități pe scară largă înainte de sfîrșitul lui martie 1917, înainte de venirea verii. Diferite acțiuni inclusiv crime din martie
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
Stoian, op. cit., p. 5, și Pe marginea prăpastiei, vol. 2, p. 143 50 Theodorescu, op. cit., pp. 369-374 51 "Magyarország", 30 noiembrie 1940 52 "Magyar Szémle", vol. XL, nr. 1, Budapesta, ianuarie 1941. Pentru această școală de gîndire maghiară, oricine nu crede în intangibilitatea "Ținuturilor Sfîntului Ștefan" este un "dușman înverșunat al Ungariei" 53 "Popolo di Roma", 30 noiembrie 1940 54 Prințesa Elena merită o notă. Soră a Regelui Gheorghe al II-lea al Greciei, ea era o neînduplecată antinazistă și manifesta
by NICHOLAS M. NAGYTALAVERA [Corola-publishinghouse/Science/1017_a_2525]
-
proiectele extreme ale Uniunii Sovietice. și asta pentru că anii ocupației au adus nu numai o mobilitate socială rapidă, scăldată În sânge, ci și colapsul legii și dispariția unui mod de viață asociat cu statul de drept. Se Înșală cei care cred că ocupația germană a Europei continentale a fost o perioadă de liniște și ordine, sub ochiul vigilent al unei puteri omniprezente și atotștiutoare. Chiar și În Polonia, cel mai reprimat și mai atent controlat dintre teritoriile ocupate, societatea continua să
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
nu aveau nici un viitor: universul lor fusese spulberat de violența transformatoare a naziștilor. O nouă ordine trebuia să Înlocuiască trecutul irecuperabil, iar configurația ei politică era Încă un mister. IItc "II" Răsplatatc "Răsplata" Belgienii, francezii și olandezii au ajuns să creadă În timpul războiului că datoria lor patriotică este să Înșele, să mintă, să speculeze, să calomnieze și să fure: În cinci ani, obiceiul le-a intrat În sânge. Paul-Henri Spaak (ministru de Externe al Belgiei) Răzbunarea n-are nici un rost, dar
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
acest sentiment de dezamăgire neașteptată: „Sunt cel care, Întâlnind un fost gerarca, Întreabă: «Tu cum ai ajuns În tabăra judecătorilor?»... Sunt cel care se uită În jur și spune: Acestea sunt metode și sisteme fasciste»... Sunt cel care nu mai crede În nimeni și nimic”. Italia era, după cum am văzut, un caz dificil. Dar sentimente precum cele exprimate de Giannini, resimțite spre sfârșitul anului 1945 În toată Europa, au permis evoluția rapidă a mentalității. După ce Împărțiseră vina pentru trecutul recent și
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
de oameni erau găsiți vinovați În acest fel. Responsabilitatea liderilor naziști era Însă clară, iar soarta care Îi aștepta - neîndoielnică. În cuvintele lui Telford Taylor, unul dintre procurorii americani de la Nürnberg și procuror-șef la procesele ulterioare: „Prea mulți oameni credeau că au fost lezați pe nedrept de liderii celui de-al Treilea Reich și voiau o judecată În acest scop”. De la Început, procesele criminalilor de război germani au Îmbinat justiția și pedagogia. Procesul de la Nürnberg era transmis de două ori
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
lui Hitler. Cel de-al doilea neajuns era inerent procesului judiciar, prin Însăși natura sa. Tocmai pentru că vina individuală a liderilor naziști, În frunte cu Hitler, era atât de clară și de indiscutabilă, mulți germani s-au simțit Îndreptățiți să creadă că restul poporului era nevinovat, iar națiunea germană fusese, ca toate celelalte, victima pasivă a nazismului. Crimele naziștilor au fost „comise În numele Germaniei”, cum spunea o jumătate de secol mai târziu cancelarul Helmut Kohl; puțini admiteau că au fost comise
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Austria postbelică. Berlinul și-a Învățat lecția: Partidul Comunist German (KPD) a hotărât să-și deschidă larg porțile, oferind ajutor și protecție milioanelor de foști naziști. Cele două perspective - doctrina și calculul - nu sunt neapărat incompatibile. Ulbricht și colegii săi credeau realmente că nazismul nu putea fi extirpat din Germania decât prin realizarea unei transformări socio-economice: ei nu se sinchiseau de responsabilitatea individuală sau de reeducarea morală. Dar au Înțeles și faptul că nazismul nu era doar o farsă jucată nevinovatului
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
Uniunii Sovietice, care favoriza restaurarea regimurilor parlamentare În vestul Europei (ca și, teoretic, În Europa de Est). Lideri comuniști precum Maurice Thorez În Franța și Palmiro Togliatti În Italia au asigurat cooperarea pașnică a simpatizanților comuniști (uneori perplecși). Dar mulți voiau să creadă că energia și ambițiile rezistenței puteau fi puse acum În slujba proiectelor politice de renaștere națională. Au supraviețuit Însă, pe alocuri, contactele stabilite În Rezistență - „depilarizarea” postbelică a societății olandeze, de exemplu, adică prăbușirea segregării confesionale vechi de secole dintre
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]
-
justă și mai echilibrată a fost Îmbrățișată de un spectru politic foarte larg, inclusiv de partidele creștin-democrate aflate În ascensiune În tot vestul Europei. Istoricul englez A.J.P. Taylor spunea ascultătorilor BBC, În noiembrie 1945, că „nimeni În Europa nu crede În traiul american - adică În inițiativa privată; mai bine zis, cei care cred În el reprezintă un partid Învins, care are tot atâta viitor cât iacobiții În Anglia după 1688”. Taylor exagera ca de obicei, se Înșela pe termen lung
[Corola-publishinghouse/Science/1961_a_3286]