2,694 matches
-
imagini, iar în anii '70 și '80 americanii s-au îndreptat spre ocultism pentru a găsi aici ideile și experiențele care să-i ajute să facă față crizei economice, tulburărilor politice și stagnării culturale. În această revenire a ocultismului, forțele iraționale și temerile reprimate își caută o formă de exprimare simbolică, formă ce a servit adesea ca vehicul pentru anumite ideologii reacționare în filmul contemporan (trilogia Exorcistul, trilogia Prevestirea (The Omen) și o multitudine de filme cu monștri, demoni, cu oameni
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
ale ocultului și teribilului, și nu spre scenele de groază existente în viața de zi cu zi în Statele Unite. Metafizica irațional-ocultă din filme precum E.T. și Poltergeist subminează efortul de înțelegere a realității sociale și amplifică pînă la exacerbare elementul irațional din societatea americană, element manifest în renașterea religioasă, a cultelor, a curentului New Age etc. De fapt, mai multe din filmele importante ale lui Spielberg sînt infuzate de acest gen de ocultism nebulos pe care T.W. Adorno îl definea
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
cealaltă". Dimpotrivă, Kane, personajul negativ, dorește s-o trimită pe Carol Anne în lumea spiritelor pentru a-și folosi astfel puterea și a-și recăpăta controlul asupra grupului său de credincioși. Din acest punct de vedere, Kane personifică sistemul patriarhal irațional și autoritar caracteristic clasei muncitoare, pe care Steve Freeling trebuie să-l înfrîngă pentru a deveni un bun tată și soț burghez. Din perspectivă alegorică, toate aceste experiențe în care sînt implicate spiritele morților sînt predeterminate, concentrîndu-se asupra mîniei celor
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
familia este din nou prezentată în vechiul lor cartier, reluîndu-și, după toate aparențele, viața liniștită de oameni înstăriți. Tatăl și-a recompus, așadar, identitatea de cap de familie și și-a restabilit autoritatea masculină, aflată acum în contact direct cu iraționalul și tradiția, devenind, așadar, un adevărat patriarh burghez. În plus, familia este reconstituită în formula sa de celulă unită, reîntregită, cu evidentă conotație pozitivă, capabilă să înfrîngă tot ce-i amenință integritatea. Spre deosebire de producțiile horror anterioare, în care familia apărea
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
orice complexitate ce presupune un act de interpretare este catalogată ca "nasoală" (sucks). Lipsiți de orice formă de gust cultivat, de judecată și de rațiune, neavînd nici un fel de valori etice sau politice, personajele reacționează într-un mod cu totul irațional și par să nu aibă nici un fel de abilități cognitive sau de comunicare. Intensa alienare a celor doi, preferința pentru cultura heavy-metal și imaginile media de sex și violență și propriile lor acte extrem de violente au stîrnit dispute aprinse, producînd
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
violență și propriile lor acte extrem de violente au stîrnit dispute aprinse, producînd un "efect Beavis și Butt-Head" care a stimulat apariția a mii de articole și dezbateri furtunoase, conducînd chiar la condamnarea în Senatul Statelor Unite a programului, pentru promovarea violenței iraționale și a unui comportament stupid 23. Încă de la început, spectacolul a fost puternic mediatizat și au apărut opinii contradictorii la adresa sa. Într-un editorial, revista Rolling Stones i-a desemnat "vocea noii generații" (în numărul din 19 august 1993), iar
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
filmul efectiv denigrează acțiunea politică, caricaturizînd acțiunea colectivă și tactică proprie boicotului economic care a servit în mișcarea de obținere a drepturilor civile. Așa cum arată Guerrero: "Prin construirea unor personaje precum Buggin Out și Radio Raheem ca personaje arogante și iraționale care susțin instrumentul social cel mai eficient al mișcării drepturilor civile, boicotul economic, și apoi prin dezavuarea posibilității unei reacții sociale de către tinerii din zonă în schimbul unor plăceri efemere precum o felie gustoasă de pizza, filmul trivializează orice încercare de
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
împotriva războiului, demonstrații apărute în timpul crizei din Golf, s-au suprapus deseori imaginilor cu demonstrații făcute de arabi împotriva americanilor în timpul cărora, foarte des, drapelurile Statelor Unite erau arse. O asemenea suprapunere îi prezenta pe demonstranții americani drept arabi, drept oponenți iraționali ai politicii de guvernare dusă de SUA. Demonstranții americani erau prezentați ca fiind o gloată dezorganizată sau niște paria ai societății; discursul lor rareori era menționat, iar reportajele insistau în special asupra rostirii sloganelor sau asupra imaginilor în care mărșăluiau
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
fost toate extrase din media care, în sondajele lor de opinie, în reportajele știrilor de noapte, precum și în talk-show-uri, demonstrau că Războiul din Golf era foarte cunoscut de popor, iar națiunea trecea prin adevărate elanuri de patriotism, cît și prin iraționala isterie pe care am pomenit-o. Dar imaginea aceasta putea fi foarte falsă prin faptul că ea copia însăși imaginea pe are o confecționaseră mijloacele de comunicare. Majoritatea oamenilor cu care am vorbit, începînd de la vecinii și colegii mei din
Cultura media by Douglas Kellner [Corola-publishinghouse/Science/936_a_2444]
-
crez la care nu ar fi putut să renunțe, ci dintr-o simplă întâmplare absurdă. Luat prizonier de război de nemți în '41, în loc să fie eliberat de ruși, a fost condamnat ca spion și trimis în lagăr. În fața unui destin irațional, Ivan Denisovici nu se mai apără cu încrederea într-o divinitate izbăvitoare și nici nu știe dacă speranța libertății i-ar mai folosi la ceva. Știe doar că ziua ce s-a sfârșit nu i-a adus boala, foamea sau
[Corola-publishinghouse/Science/84939_a_85724]
-
a-și descoperi umanitatea prin credință. Textele Evangheliilor au un rol catharctic, iar cei ce învață să le citească sunt salvați. Ficțiunea realistă impune un cod al mântuirii colective, păstrând însă, în fundal, amenințarea dezintegrării omului la impactul cu dorința irațională și cu hazardul, dominante ale imaginarului modern. "Dilemateca", anul IV, nr. 37, iunie 2009 Frontul foștilor amanți În 1998, romanul Amsterdam 3 îi aducea lui Ian McEwan Premiul Booker, fapt ce i-a consolidat scriitorului statutul de celebritate literară, confirmat
[Corola-publishinghouse/Science/84939_a_85724]
-
profesoară de limbi clasice, conștientizează, în preajma morții, catastrofa politică, socială și morală cauzată de apartheid, în același timp trăind o serie de revelații subiective esențiale. Metafora "vârstei de fier" revine în roman ca o reprezentare sugestivă a naturii barbare și iraționale a conflictelor rasiale, protagonista romanului având, pe lângă fluența naratorului înnăscut, și privilegiul (sau povara) unei cunoașteri în profunzime a culturii europene clasice. Formația intelectuală a doamnei Curren îi conferă o luciditate acută față de realitățile terifiante ale banalului cotidian, în aceeași
[Corola-publishinghouse/Science/84939_a_85724]
-
Ca într-o farsă sinistră, studentul genial la medicină își programează și își anunță data morții cu detașarea și convingerea unui veritabil erou existențialist. Aceste două puncte oarbe vor deveni, pe harta vieții poetului, cicatricile permanente rămase în urma coliziunii cu iraționalul și fatalitatea unui destin de neînțeles. Mircea Ivănescu propune chiar o interpretare a propriei biografii prin prisma acestui nod existențial tragic: nici catastrofa comunismului și nici seismele provocate de momentele și evenimentele particulare ale unei vieți, cu toate deziluziile și
[Corola-publishinghouse/Science/84939_a_85724]
-
cu toate atributele unei normalități monumentale" este cea care "îl transferă din mult râvnita lui pastorală americană înspre tot ce îi este antiteză și dușman, înspre furia, violența și disperarea anti-pastoralei - în strechea indigenă americană". Deși pare că ea este iraționalul din schema tragică, pe care îl transferă din marea Istorie în viața cotidiană, ea, cu toate defectele ei devenite insuportabile prin comparația zilnică, de clipă-de-clipă, cu frumusețea trufașă a minunatei Miss New Jersey și a gloriosului Suedez, copilul acesta iubit
[Corola-publishinghouse/Science/84939_a_85724]
-
Merry pe sensul unic spre dezastru. Greșeala, dacă a contribuit decisiv la pierzania lui Merry, așa cum se macină, peste ani, Suedezul, rememorând acea zi, a fost amplificată de un întreg șir de elemente benigne ale haosului, toate derivate din rădăcina iraționalului ce guvernează, în fapt, lumea. După cinci ani, când o reîntâlnește, Merry a devenit jainistă și pare absorbită de extrema opusă furiei justițiare a atentatoarei de altădată: a renunțat la posesii materiale, și la igiena corporală, respiră printr-un văl
[Corola-publishinghouse/Science/84939_a_85724]
-
de secrete, pradă unui interes învecinat, probabil, curiozității sexuale stimulate de pornografie. Într-una dintre concluziile sale remarcabile, Ariès desemnează sexul și moartea ca "punctele cele mai slabe ale zidului de incintă" al civilizației, zonele periculoase ce permit prelungirea naturii iraționale în cultură - de unde ritualizarea, controlul, ceremonialul și claustrarea, cu toate metamorfozele lor. Intersectând numeroase semnificații culturale, trezind neliniști primare, fotografia post-mortem a secolului al XIX-lea conservă ceva misterios și inefabil, mai tulburător și mai visceral decât imaginile crude ale
[Corola-publishinghouse/Science/84939_a_85724]
-
mulțime va face, în mod spontan, ceea ce fiecare dintre unitățile ei, luate separat, n-ar face niciodată? De ce mulțimea are impulsuri irezistibile, voințe feroce, atracții stupide pe care nimic nu le poate opri și de ce, purtată de astfel de atracții iraționale, săvîrșește fapte pe care nici unul dintre indivizii ce-o alcătuiesc nu le-ar săvîrși? Un necunoscut lansează un strigăt și iată-i pe toți cuprinși de-un soi de frenezie, de un același elan căruia nimeni nu-ncearcă să i
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
sau influența este, în plan colectiv, ceea ce nevroza este în plan individual. Ambele presupun: - o întoarcere de la gîndirea logică, mai precis evitarea acesteia, și o preferință pentru gîndirea non-logică; - o scindare a individului între partea sa rațională și partea sa irațională, între viața sa interioară și viața exterioară. În ambele cazuri se observă o pierdere de contact cu realitatea și diminuarea încrederii în sine. În consecință, individul se grăbește să se supună autorității grupului sau conducătorului (care poate fi terapeutul) și
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
capacitatea de a se disciplina spre a îndeplini munca necesară supraviețuirii și culturii; în schimb, sînt sclavele impulsurilor de moment și sînt oricînd influențabile de primul venit. Societatea noastră trăiește declinul individului, asistă la apogeul maselor. Este dominată de forțe iraționale și inconștiente, care ies acum din vizuină și ni se arată spontan, așa cum sînt ele. Le Bon afirma lapidar: "Acțiunea inconștientă a mulțimilor substituită acțiunii conștiente a individului reprezintă una dintre caracteristicile vremurilor actuale"26. Cine-ar mai putea subscrie
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
decît forțele regresive. Este ignorată cu desăvîrșire iraționalitatea maselor. De aceea a încetat evoluția liberală în care atîția oameni își puseseră speranța, înregistrînd ulterior un regres înspre decadența autoritară"34. Practic, mașina socială de masificat oameni îi face tot mai iraționali și face imposibilă guvernarea lor prin rațiune, indiferent care-ar fi intențiile, uneori cît se poate de nobile, celor care țin pîrghiile puterii. Această asimetrie a politicii are trei aspecte: Mai întîi, prăpastia care separă cele două aspecte ale vieții
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
trei aspecte. Tot ceea ce am putea face ar fi să adaptăm instrumentele și cunoștințele de care dispunem la datele permanente ale vieții exterioare și interioare a oamenilor. În mod esențial și dintotdeauna, politica este forma rațională de exploatare a fondului irațional al maselor. O confirmă psihologia lor. Toate metodele politicii în materie de propagandă, toate tehnicile de sugestionare a mulțimilor de către conducători se inspiră din psihologie. Ele mizează pe emoțiile indivizilor, convertindu-le într-o materie colectivă și uniformă. Și știm
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
propagandă, toate tehnicile de sugestionare a mulțimilor de către conducători se inspiră din psihologie. Ele mizează pe emoțiile indivizilor, convertindu-le într-o materie colectivă și uniformă. Și știm din experiență că pînă acum au reușit pe deplin. IV Eliberarea forțelor iraționale face ca liderul să fie soluția problemei existenței maselor. Unii cred însă într-o cu totul altă soluție. Și propun crearea de partide politice, de mișcări ideologice sau instituții capabile să controleze masele. Dar orice partid, orice mișcare, orice instituție
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
și pe ceilalți, să considere că acțiunea oamenilor depinde de o conștientizare a intereselor și scopurilor lor comune. Or, tezele lui Le Bon i-au frapat pe gînditorii socialiști, fiind exact opusul tezelor lor. Mai ales insistența lui asupra factorilor iraționali asupra rolului decisiv al maselor amorfe neorganizate și caracterul funciarmente conservator al acestora: "Istoria ne-nvață, scrie el, că mulțimile, extrem de conservatoare în ciuda instinctelor lor aparent revoluționare, au restabilit de fiecare dată ceea ce au distrus"71. Cea mai vie reacție
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
concepții clasice despre revoluție și democrație, cît și pe aceea ai unei științe pure. Iar Le Bon, asociind ceea ce lumea vrea să disocieze, deranjează. El dezvăluie unele fapte greu de suportat. Martor ne este marele economist german Schumpeter: "Importanța elementelor iraționale în politică, notează el, poate fi mereu asociată cu numele lui Gustave Le Bon, întemeietorul, sau cel puțin primul teoretician al psihologiei mulțimilor. Scoțînd în evidență, deși în mod exagerat, realitățile comportamentului uman în condițiile în care e influențat de
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
de lumea contemporană, cea care are drept caracter particular masificarea societăților și drept actori principali masele, noi nu le putem ignora. Nu vom fi insistat niciodată îndeajuns: e vorba de inventarea unui cîmp de cercetări pînă atunci ignorat. Nu, conduitele iraționale, exploziile afective, așa-zisele dereglări de gîndire ale mulțimilor, nu sînt tot atîtea aberații și erori, malformații ale naturii umane. Sînt periscoape ce schițează, la suprafață, mișcările subacvatice, disimulate în fiecare dintre noi în timp ce ne vedem de treburile noastre zilnice
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]