2,694 matches
-
supună unui conducător, oricare ar fi cultura, doctrina sau rangul lor social. El nu le convinge prin rațiune, nici nu se impune prin forță. Le seduce prin prestigiul său, ca un adevărat hipnotizator. 5) Propaganda (sau comunicarea) are o bază irațională credințele colective, și un instrument sugestia, de aproape sau de la distanță. Majoritatea acțiunilor noastre derivă din credințe. Inteligența critică, lipsa de convingere și de pasiune sînt două obstacole în calea acțiunii. Sugestia le poate surmonta; tocmai de aceea propaganda care
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
nu mai are puterea de a-l conduce"139. Omul nu iese din starea de individ decît printr-o singură ușă cea care deschide încăperea inconștientului. Masa atrage, așa cum magnetul polarizează pilitura de fier. Ea reține, prin energia sa efectivă, irațională. Aceasta din urmă conține și forțe raționale, într-un procent ce variază în funcție de circumstanțe. Dar reușita disoluției persoanei în masă presupune că s-a făcut totul pentru a elibera tendințele iraționale. Această idee a psihologiei maselor a avut încă din
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
pilitura de fier. Ea reține, prin energia sa efectivă, irațională. Aceasta din urmă conține și forțe raționale, într-un procent ce variază în funcție de circumstanțe. Dar reușita disoluției persoanei în masă presupune că s-a făcut totul pentru a elibera tendințele iraționale. Această idee a psihologiei maselor a avut încă din prima clipă un ecou uimitor. Ea a impus unei generații întregi un alt mod de a mobiliza și dirija oamenii. În știință însă, ea s-a transformat în postulatul următor: tot
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
și absurd să nărui un simbol cînd puterea reală se află în cu totul altă parte. Dar utilitatea lor supremă rezidă în următoarele: prin aceste acte masa se recunoaște și se angajează în fața conducătorului ei. Cît despre el, oricît de irațională ar considera-o, va fi obligat să își asume direcția trasată de ea dacă va voi să își păstreze autoritatea și să își mențină controlul asupra evenimentului. "Marile evenimente, ne avertizează Le Bon, nu s-au ivit din rațional, ci
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
obligat să își asume direcția trasată de ea dacă va voi să își păstreze autoritatea și să își mențină controlul asupra evenimentului. "Marile evenimente, ne avertizează Le Bon, nu s-au ivit din rațional, ci din irațional. Raționalul creează știința, iraționalul conduce Istoria"218. Desfășurarea ceremonialului punctează intrarea celulelor individuale în masă, pornirea marilor automatisme psihice și funcționarea lor la unison. La fel cum obiectul sclipitor al hipnotizatorului asigură tranziția de la starea de veghe la starea de somn, și această sărbătoare
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
în particular. Atît mărturiile istoricilor, cît și observațiile de laborator ne demonstrează importanța acestui aspect, mai ales cînd grupurile au o sarcină comună de îndeplinit sau aparțin aceleiași clase. Problema nu este de a ști dacă mulțimile sînt raționale sau iraționale, alternativă prin definiție imposibil de tranșat; ci este aceea de a știi ce legături și raporturi există între mecanismele raționale și mecanismele iraționale, cum anume se combină ele într-o situație concretă. În sfîrșit, am putea să îi aducem, așa cum
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
de îndeplinit sau aparțin aceleiași clase. Problema nu este de a ști dacă mulțimile sînt raționale sau iraționale, alternativă prin definiție imposibil de tranșat; ci este aceea de a știi ce legături și raporturi există între mecanismele raționale și mecanismele iraționale, cum anume se combină ele într-o situație concretă. În sfîrșit, am putea să îi aducem, așa cum a făcut Sorel încă din prima zi, următoarea obiecție care rămîne valabilă și astăzi: "Cea mai mare parte a volumului, scrie el despre
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
teoria economică și politică a lui Marx, căci ele sînt complementare: "Psihologia maselor, scrie el, vede probleme exact acolo unde explicația socio-economică directă se dovedește ineficientă. Asta înseamnă că psihologia maselor se opune economiei sociale? Deloc. Căci gîndirea și acțiunea irațională a maselor, care sînt în dezacord cu situația socio-economică a epocii analizate, își au ele însele originea într-o situație economică mai veche"365. Despărțindu-se de teoria magistrului său, el arată că familia, ea însăși un produs al condițiilor
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
Partidul, Biserica, Armata etc.). nu alegem între Paradis și Infern, între Adevăr și Eroare. Alegem doar între două rele dintre care nici unul nu este mai mic decît celălalt, ciuma și holera. Și asta întrucît, față de libertatea individului, orice masă este irațională și orice șef despotic. Dar, pentru un spirit lucid, aceasta este propriu oricărei alegeri. Alegînd ceea ce dă forța, biruim slăbiciunea și asigurăm supraviețuirea societății de care sîntem legați. Această idee este împărtășită de toți psihologii mulțimilor consacrate și printre ei
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
mai precis americană pentru afectiv și subiectiv 451 ne-a ascuns aceste mutații. Și totuși, impactul lor asupra realității este mult mai profund decît orice calcule pseudoraționale. Pornind pe urmele acestei mutații, ecuația politicii, formă de exploatare rațională a fondului irațional al maselor decurge, am spune, de la sine. Nici nu s-ar putea altfel întrucît este vorba de strategii avînd menirea de a canaliza cele două principale dorințe care conferă puterea cînd unuia, cînd altuia. Partea a șaptea PSIHOLOGIA CONDUCĂTORULUI CARISMATIC
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
Shakespeare a fixat scena într-un dialog exemplar: Lear: Mă cunoști tu oare, camarade? Kent: Nu, domnule, dar pe figura dumneavoastră văd ceva care mă-mpinge să vă spun stăpîne. Lear: Și ce anume? Kent: Autoritatea. Ca orice putere primară, irațională, carisma este o grație și totodată un stigmat. Ea îi conferă posesorului însemnul unei valori ieșite din comun și în același timp pecetea ieșirii din măsură, a unei violențe intolerabile. Ea prezintă unele analogii cu puterea șefilor africani de a
Epoca maselor: tratat istoric asupra psihologiei maselor by Serge Moscovici [Corola-publishinghouse/Science/1426_a_2668]
-
vezi piramida lui Maslow), ținând cont, totodată, de cel mai bun raport prețcalitate utilitate (utilizarea rațională a resurselor). Consumul în competiție se referă la bunurile materiale și serviciile cumpărate din nevoia individului de apreciere socială. El provine adesea din dorința irațională a consumatorilor de a concura cu ceilalți, pentru a-și demonstra superioritatea financiară. O formă excepțională a consumului în competiție este consumul ostentativ, prin care consumatorul își „afișează provocator” un statut social mai înalt decât cel pe care îl are
Comportamentul consumatorului by Adrian TĂNASE () [Corola-publishinghouse/Science/209_a_178]
-
experiența) în cadrul limitelor pe care le impune lumea lor. Pentru a le schimba felul de a acționa, trebuie ajutați să-și dezvolte resurse noi și diferite sau un nou mediu și o altă întelegere asupra lumii; 3. Nu există ”elevi iraționali”, însă capacitatea și dorința profesorului de a-i înțelege pe cei care gândesc diferit are limite. Cu cât punctul de vedere al elevului este mai îndepărtat decât al profesorului, cu atât este mai greu să înțelegem felul lor de a
COMUNICARE ŞI CONFLICT ÎN MEDIUL EDUCAŢIONAL by CARMEN ZELINSCHI () [Corola-publishinghouse/Science/708_a_1150]
-
avut nevoie de religie, ar fi trebuit să adopte formula protestantismului, "ca fiind tot așa de fundamental lipsită de spiritualitate ca și statul modern". Exista la nivelul unor ierarhi ai Bisericii Ortodoxe Române o mentalitate păguboasă, "o convingere întunecată și irațională" conform căreia doar comunitatea religioasă ortodoxă avea dreptul la protecția statului, în virtutea relației directe a autorității laice cu cea ecleziastică. Mai mult, ierarhia Bisericii Ortodoxe manifesta o mefiență și chiar o teamă endemică față de orice încercare de legiferare din partea statului
Biserica şi elitele intelectuale interbelice by Constantin Mihai [Corola-publishinghouse/Science/898_a_2406]
-
112-113: Mintea se întărește când nu-și închipuie nici un lucru lumesc în timpul rugăciunii; Mintea care, cu ajutorul lui Dumnezeu, și-a însușit practica și s-a apropiat de gnoză măcar un pic nu mai simte decât puțin sau chiar deloc partea irațională a sufletului, întrucât gnoza o smulge către cele de deasupra și o taie de lumea sensibilă". 7 Cf. Dumitru Stăniloae, Sfânta Treime sau la început a fost iubirea, București, Editura Institutului Biblic și de Misiune al Bisericii Ortodoxe Române, 1993
Biserica şi elitele intelectuale interbelice by Constantin Mihai [Corola-publishinghouse/Science/898_a_2406]
-
explicații plauzibile. Definind gelozia ca un răspuns aversiv față de implicarea reală sau imaginară a partenerului într-o relație erotică cu altă persoană, psihologii acordă o semnificație deosebită distingerii dintre gelozia bazată pe suspiciune și gelozia reactivă, precum și între gelozia nejustificată (irațională) și cea realistă (întemeiată) - Strong, DeVault, Sayad (1998). Cu toate că între gelozia-suspiciune și cea nejustificată există o apropiere de conținut, ele nu trebuie confundate. Suspiciunea are în general la bază indicii că partenerul cochetează sau chiar „umblă” cu cineva, numai că
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
e nimic sigur. Neîndoielnic că uneori suspiciunea nu are bază reală. Semnele pot fi doar simple închipuiri ale celui gelos. Pentru oricine din exterior apare limpede că nu este logic să existe motive de gelozie. În acest caz, gelozia este irațională și poate lua forme patologice. Gelozia reactivă reprezintă reacția la recunoașterea celuilalt partener că a avut, are sau e pe cale de a avea o relație extraconjugală. Aici suntem pe terenul infidelității. Gelozia realistă, justificată este atunci când, fără ca partenerul bănuit să
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
excursie unde sunt și bărbați nu e deloc un motiv de îngrijorare, alții dezvoltă gânduri negre când aleasa inimii dansează mai strâns cu cineva. Distincția dintre tipurile de gelozie prezintă importanță în tratamentul ei(terapeutic sau autoterapeutic): gelozia nefondată (închipuită, irațională) este o problemă a individului în cauză și necesită un anumit tip de intervenție, iar cea reactivă și cea realistă (fondată) constituie o problemă de relație. Soluția preferabilă ar fi renunțarea la „partea a treia”, altfel, în mod obișnuit, se
[Corola-publishinghouse/Science/2359_a_3684]
-
presiunea barbarilor; dintre costul războiului și resursele statului; dintre cheltuieli și intrări; dintre producție și consum; dintre sate și orașe; dintre autoritatea senatului și puterea imperială și, în centrul acesteia, dintre supraviețuirile republicane și tendințele monarhice; dintre tradiția clasică și irațional. Nesiguranța frontierelor imperiale de la sfârșitul secolului II a devenit tot mai mult vizibilă pe limesul vestic și sudic, unde s-au înmulțit enorm presiunile barbare cauzate de vastele mișcări migratoare ale altor popoare care soseau în urma lor. Concomitent, s-au
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
nostru, a hotărât să ne fie supuse nouă în toate și nicidecum să ne stăpânească. Mai curând sunteți voi cei care tulburați ordinea stabilită, punând preț pe cele vremelnice în locul celor veșnice, pe cele moarte în locul celor vii, pe cele iraționale în locul celor raționale, pe moarte în locul vieții; din această cauză ați căzut în mândrie și sunteți condamnați pentru totdeauna la spiritele maligne. Dumnezeu, care este Stăpânul tuturor creaturilor și Rege nemuritor le-a dat slujitorilor săi prin Isus Cristos, Fiul
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
duce, în ultimă instanță, la pierderea încrederii"233 proverbiale, nu-i așa, a americanilor în propriile forțe. Argumentul refutativ, pe de altă parte, îi aduce în atenție, desigur, pe oponenții războiului, pe care Nixon îi caracterizează, fără ezitare, drept "minoritate irațională, care are pretenția ca astfel de chestiuni să se decidă în stradă, în timp ce administrația aleasă (de popor adăugirea mea) congresul și președintele aleg să decidă politic prin mijloace constituționale ordonate"234. Atacul lui Nixon asupra oponenților săi descriși, elocvent, prin intermediul
Criticismul retoric în ştiinţele comunicării. Atelier pentru un vis by Georgiana Oana Gabor [Corola-publishinghouse/Science/934_a_2442]
-
și care, firesc, se încheie cu triumful "rațiunii", constituie un bun motiv, pentru cei care au acuzat doctrina lui Hitler de iraționalism, să își amendeze teoria, cel puțin într-o privință esențială: viziunea transformatoare a lui Hitler "este, într-adevăr, irațională, însă se desfășoară sub sloganul "Rațiunii""380. Mai mult, remarcă Burke, "cultul său (i. e., al lui Hitler n. a.) al războiului s-a dezvoltat "în numele" umilinței, dragostei și păcii"381. Dacă judecăm "cantitativ" discursul lui Hitler din Mein Kampf, atestă criticul
Criticismul retoric în ştiinţele comunicării. Atelier pentru un vis by Georgiana Oana Gabor [Corola-publishinghouse/Science/934_a_2442]
-
ceea ce am constatat, pe parcursul analizei retoricii lui Reagan și a răspunsurilor publicului său este faptul că cele două paradigme "pot fi distincte și incomensurabile"632. Nu trebuie să înțelegem, din aceasta, cum că paradigma narativă ar fi, în vreun fel, irațională, însă caracterul distinct al celor două perspective rămâne, zice Lewis, o concluzie a analizei sale. Reagan, președintele, ascultat aproape un deceniu cu admirație și consimțământ, oferă o ilustrare extrem de prețioasă a unor "forme de înțelegere"633 alternative cu ajutorul cărora ne
Criticismul retoric în ştiinţele comunicării. Atelier pentru un vis by Georgiana Oana Gabor [Corola-publishinghouse/Science/934_a_2442]
-
convingerea că "puterea care se exercită în termeni de lege și drept suveran transformă sau [...] naturalizează relația socială: ea devine norma, în timp ce discursul corelat cu menținerea sa va fi "normal""731. Prin urmare, orice provocare la adresa sa devine anormală și irațională, de unde rezultă un adevărat "stigmat" ce planează asupra agenților schimbării, chiar dacă aceștia acționează în contextul limitelor "ordinii puterii"732. Puterea, prin urmare, nu poate fi calificată drept "posesiune sau conținut"733, ci, pur și simplu, ea reprezintă "o parte integrală
Criticismul retoric în ştiinţele comunicării. Atelier pentru un vis by Georgiana Oana Gabor [Corola-publishinghouse/Science/934_a_2442]
-
rolurile de conducere, cu evitarea stărilor tensionale, • să cunoască, să utilizeze autoritatea liderilor grupurilor ș.a. Concepută astfel, autoritatea desigur nu se va identifica cu forme negative, care camuflează neputința pedagogică (coerciția, amenințarea, constrângerea, limitarea libertății, autoritarismul, abuzul de putere, autoritatea irațională prin intimidare și teamă) sau nu se va reduce la folosirea comenzilor, darea de ordine. Dimpotrivă, ea se bazează pe forța, pertinența argumentelor explicate accesibil, a motivelor, a soluțiilor acceptabile, a normelor înțelese, pe disciplina responsabilă în sens activ, participativ
by ELENA JOIŢA [Corola-publishinghouse/Science/1005_a_2513]