6,372 matches
-
se desfășoară lumea cavalerească, sunt nu episoade, pentru că nu există o acțiune unică și centrală, ci părți importante ale acelei imense totalități care se numește lumea cavalerească"231. Din lumea cavalerească, Ariosto a păstrat aici numai renumele, înclinând balanța în favoarea comicului, dar a unui comic net superior înaintașilor. Renume care, cu surle și trâmbițe, deschide primul cânt al poemului prin imaginea luptei cavalerești pentru eliberarea Parisului. Parisul este "nodul principal al acțiunii",la fel ca mai târziu, în romanele postmoderne. Asediat
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
sunt nu episoade, pentru că nu există o acțiune unică și centrală, ci părți importante ale acelei imense totalități care se numește lumea cavalerească"231. Din lumea cavalerească, Ariosto a păstrat aici numai renumele, înclinând balanța în favoarea comicului, dar a unui comic net superior înaintașilor. Renume care, cu surle și trâmbițe, deschide primul cânt al poemului prin imaginea luptei cavalerești pentru eliberarea Parisului. Parisul este "nodul principal al acțiunii",la fel ca mai târziu, în romanele postmoderne. Asediat, orașul așteaptă protecția lui
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
viață a Marelui Gargantua, tatăl lui Pantagruel se vrea a fi nu o continuare, ci o introducere la volumul care îi era, din punct de vedere cronologic, anterior. Se respectă și aici întocmai tiparul biografic al narației: prezentarea în registrul comic a părinților, nașterea o parodie a genezelor miraculoase de altădată, copilăria prilej pentru a satiriza exacerbările didacticiste, adolescența și așa-zisele "fapte de vitejie" etc., iar de acum încolo, cele două opere vor fi tipărite împreună, în ordinea cronologic firească
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
Beauce, răpirea de către Gargantua a clopotelor catedralei Notre-Dame din Paris"249) și procedee, precum și titlurile ce explicitează conținutul fiecărui capitol în parte, construite după tipicul lui "Cum s-au luptat", "Cum era alcătuit", "Cum am ajuns la" etc., obținerea efectelor comice din descrierea detaliată, având un caracter hiperbolic, a enormelor cantități de mâncare și băutură pe care le îngurgitau "eroii" și obstinația cu care naratorul face precizările numerice atunci când produce un discurs enumerativ cu privire la vestimentație, alimentație ș.a.m.d. ("șapte sute treisprezece
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
uitați să ridicați un pahar în sănătatea mea; pe urmă n-o să mai avem nimic de împărțit împreună" (p. 40). O mostră despre modul în care discursul glisează din registrul serios, al trimiterilor grav-renascentiste la lumea Antichității, în cel de comic buf, în care totul este permis, iar încălcările etichetei sunt chiar necesare. Cum observăm din cele de mai sus dar și din nenumărate alte momente ale narațiunii, raportarea umanistă a lui Rabelais la lumea Antichității se manifestă prin ceea ce Auerbach
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
jucat cu normele și a reușit să păcălească cenzura, dar, mai presus, a izbutit, în final, să consacre un tip de roman inexistent până la el și dificil de reconstruit după. Fie că-l numim roman parodic și satiric ori epopee comică, Gargantua și Pantagruel e o narațiune complexă ce ridică numeroase întrebări cu privire la rigiditatea genurilor literare la finele Renașterii, adică într-un moment în care compartimentarea genului epic lăsa mult de dorit. Până atunci, în genul epic se încadrau, de pildă
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
la Rabelais este pus aici, ca peste tot de altfel, în circumstanțe prea puțin nobile și dezvoltă, ca întotdeauna, o dimensiune grotescă. Exactitatea detaliilor anatomice cu care este "filmată" venirea pe lume a fătului se lasă depășită doar de exagerarea comică a momentului în care acesta, refuzând să plângă, vorbește direct asemenea copiilor din basme, doar că primele cuvinte pe care le rostește "limpede și deslușit" sunt și ele parodice ("Dați-mi să beau!, ca și cum ar fi îndemnat la pahar pe
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
oștiri alcătuite din făpturi Antice și Moderne, denumite cărți (s.n.)". Proorocirile îi aparțin unei "dumnezeiri răufăcătoare, denumită Critica" și "lăfăindu-se în bârlogu-i printre rămășițele foarte multor cărți pe jumătate sfârtecate". Din tabloul descrierii luptei propriu-zise nu lipsesc nici parafrazările comice ale stilului homeric, de genul invocației "Grăiește, zeiță mai mare pe veac și istorie, și spune-mi pe cel ce păși mai întâi pe câmpul de luptă". Importanța textului în economia lucrării noastre reiese însă din sublinierea ludicului drept parte
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
justiția poetică!". Din acest motiv se angajează să propună un nou final (ironic și atrăgând în miezul evenimentelor toate "instanțele" operei literare: autor, personaje, cititor), dublat de o nouă perspectivă asupra "caracterelor" și de o atmosferă ce trece în zona comicului: "Un erou este o persoană mult prea valoroasă ca să fie scoasă la pensie în floarea tinereții și tare aș vrea să știu căreia dintre doamnele noastre i-ar plăcea să fie trecută pe linia moartă, considerată neinteresantă, pentru simplul motiv
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
imposibilă) în lipsa textelor parodice importante. Interesantă și din punctul de vedere al inspirației, al abordării subiectelor vechi într-o nouă lumină, parodia reprezintă, o dată cu Școala Formală rusă, un factor de evoluție internă a literaturii, autogenerator. Nu este uitată nici dimensiunea comică pe care, de foarte multe ori, operele parodice o dezvoltă cu generozitate. Terminologia astfel obținută se susține prin numeroase exemplificări, fie din literatura rusă, fie din canonul universal, accentul căzând asupra ideii de canon, rareori asupra unor parodii marginale. Registrul
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
Articolul lui Iuri Nikolaevici Tînianov intitulat Dostoievski și Gogol (Despre teoria parodiei) rezonează exemplificând, cum lesne se subînțelege, prin categoria numelor mari din literatura rusă cu ideile lui Tomașevski în aceeași notă a continuității tradiție/ modernitate pe care o asigură, comic și/ sau prin intermediul stilizării, parodia. La scară universală, literatura reprezintă, în concepția acestui teoretician, un depozit de procedee vechi și noi care conviețuiesc numai după ce lupta pentru supremație și, de ce nu, pentru supraviețuire se va fi încheiat. Încadrând parodia la
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
de ajuns o simplă așezare în paralel a textelor"289. Tocmai opoziția planurilor permite citirea "romanului în patru părți" ca parodie; revenim așadar la ideea recognoscibilității textului de origine în opera literară parodică. Tot Tînianov face referire la același factor comic de care uzase și Tomașevski și care, ulterior, își va adjudeca tipuri de discurs diferite, subsumând ironia, ludicul etc. Comicul asigură glisarea dinspre stilizare spre parodie, căci "stilizarea, motivată sau subliniată în plan comic (s.n.), devine parodie". Așa se face
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
Tînianov face referire la același factor comic de care uzase și Tomașevski și care, ulterior, își va adjudeca tipuri de discurs diferite, subsumând ironia, ludicul etc. Comicul asigură glisarea dinspre stilizare spre parodie, căci "stilizarea, motivată sau subliniată în plan comic (s.n.), devine parodie". Așa se face că, spre exemplu, parodiind o tragedie vom obține o comedie, posibil fiind și reversul, din parodierea comediei să se ajungă la o tragedie prin ancorarea într-un tip de stilizare asemănător. Parodiind motive ale
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
În interiorul prozelor sale nu ne putem mișca alene, comoditatea îi este exclusă neinițiatului, lectorul trebuie neapărat să fie un "intrus" bine informat. Pâlnia și Stamate n-ar mai avea, în ciuda comentariilor auctoriale, un caracter atât de accentuat parodic în lipsa referințelor comice la călătoria lui Ulise din Odiseea, vizibile o dată cu maturizarea erotică a lui Stamate... Fuchsiada n-ar mai fi un text complet dacă cititorii n-ar observa trimiterile atât de clare la Țiganiada, fapt ce-l ni-l prezintă pe autor
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
tipic balzacian, dar și realismul imitativ, de mâna a doua, al scriitorilor cu mare priză la publicul interbelic, ale căror nume s-au șters astăzi din memoria literară. Dar temele parodiate nu se opresc aici: Bildungsroman-ul își găsește un comic răsunet în evoluția micului Bufty, fiul lui Stamate; epopeicul voiaj construit după tipicul Odiseei se încheie prin săvârșirea unui act erotic cu o pâlnie, în timp ce instituția căsătoriei este sistematic demolată. Jertfa pentru creație din Meșterul Manole îl împinge pe Stamate
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
fericirea" lor conjugală? Doar intriga, mai bine zis, parodierea conflictului clasic, poate spune răspunde acestei întrebări. Așa că naratorul se angajează să propună un nou final, dublat de o nouă perspectivă asupra "caracterelor" și de o atmosferă ce trece în zona comicului: "drama lui Stamate", constând în "seducerea și decăderea lui", cum avea să noteze Nicolae Balotă, oferă prilejul perfect pentru introducerea în text a surprizei, a invenției epice. Care diferențiază acest text de altele similare. Stamate "evadează", face un salt în
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
cu ușurință, în uitare. În final, schema circulară a textului se completează tot într-o notă tragi-comică. Primul "triunghi amoros" (Stamate-soție-pâlnie) este înlocuit de un al doilea (Stamate- fiu-pâlnie), de unde rezultă un absurd la pătrat, dar și un efect de comic la pătrat, pentru că aerul de tragedie antică este subminat printr-un umor de calitate: Într-una din nopți, Stamate, venind spre a-și face obișnuita-i datorie sentimentală, constată cu uimire și dezamăgire că, din cauze încă nepătrunse, orificiul de
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
An Age of parody. Style in Modern Arts, Umberto Eco în Șase plimbări prin pădurea narativă, David Lodge în Limbajul ficțiunii, Mircea Cărtărescu în Postmodernismul românesc) și teoretizează parodia, denumind-o la unison prin trei sau patru caracteristici: metaficțională/ intertextuală + comică/ umoristică. Mai mult, "parodia intertextuală traversează granițele genurilor fără nici un fel de rezerve": piesa lui Milan Kundera, Jacques și stăpânul său, subintitulată Un omagiu lui Diderot în trei acte, redă ceea ce autorul însuși numea o "întâlnire între doi scriitori, dar
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
deconcertantă, dar nu mai puțin parodică) și tratarea pe picior de egalitate a acțiunii și a ficțiunii, a realității și mitului, a adevărului și minciunii, a originalului și imitației (ca mijloace de accentuare a impreciziei datelor, de unde și efectul scontat comic al tipurilor de romane ce pot fi încadrate aici). E cazul lui Italo Calvino din Cavalerul inexistent, parodie ce și-a aflat sursa de inspirație, pe de o parte, în epidoadele istorice ale luptei cavalerilor conduși de Carol cel Mare
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
căreia este, de nenumărate ori, indus în eroare, în timp ce scutierul său, conform însușirii pe care o posedă, "erotizează" întregul univers al doamnelor ce-i țineau companie Priscillei. Și, dacă din lumea cavalerească Ariosto păstrase odinioară numai renumele, înclinând balanța în favoarea comicului, Calvino face același lucru desacralizând mitul o dată în plus. Pe când, asediat, Parisul aștepta protecția lui Carol cel Mare și a paladinilor săi, aceștia se dovedesc preocupați mai mult de viața intimă, decât de faptele de vitejie: Renașterea îi prinsese în
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
soldat; dar nimeni nu-l putea suferi"354. Vitejii sunt, și în romanul lui Calvino, inexistenți. Rambald, Torrismondo, Sofronia contribuie, cu tot statutul lor de personaje secundare, la "zăpăcirea" cititorului, care nu mai știe la ce să fie atent, în afara comicului de orice natură (de limbaj, de situație, de caracter etc.). E o fugă generalizată, atât în căutare de aventuri amoroase, dar și de responsabilitate. Un subiect eroic tratat la modul trivial. Pentru ca dezorientarea cititorului să fie generalizată, confuzia se instalează
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
autori, dintre care unul are strălucita idee de a-l ridiculiza pe celălalt, de a-i supune textul deriziunii, fie și numai pentru a ieși din impasul în care se află în lipsa unui subiect mai valoros. Deși poate uza de comic, de ironie sau umor, parodia literară nu rămâne tributară nici uneia dintre aceste formule. Natura ușor malițioasă a unor parodiști nu se extinde, prin urmare, asupra întregii literaturi de acest gen. Deseori, rescrierea unor texte se petrece în spiritul omagierii modelului
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
Appearance of the Novel", she refers to the complete world of subjects and styles of the Ancientry and she presents observations, attitudes of the first theorists of the art of parody, who used to define it as a simple minor comic genre. The applications take into account the analysis of some texts that nowadays are difficult to interpret, following the way in which the parody transforms the menippee satyre at Lucius Annaeus Seneca, in order to then analyze the parody of
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
mod de viață, Steliana Brădescu • Teoria și practica semnului, Ioan S. Cârâc • Teoria narațiunii, Franz K. Stanzel • Termenii cheie ai analizei teatrului, Anne Ubersfeld • Poetica genurilor literare, Florica Bodiștean • Poetica teatrului modern, Nicoleta Munteanu În pregătire: Un veac de caragialism. Comic și absurd în proza și dramaturgia românească postcaragialiană, Loredana Ilie 1 Vezi Petroșel, Daniela, Retorica parodiei, Editura Ideea europeeană, București, 2006 și Carmen Pascu, Scriiturile diferenței, Editura Universitaria, Craiova, 2006. 2 R.M. Albérès, "Aventura romanului occidental", în Istoria romanului modern
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]
-
2006. 2 R.M. Albérès, "Aventura romanului occidental", în Istoria romanului modern, Editura Univers, București, 1968, traducere de Leonid Dimov, prefață de Nicolae Balotă, p. 3. 3 " (...) as a much more complex combination and development of both the meta-fictional and the comic and their related forms (...), might even be said to have double-coded the modern with the ancient", în Margaret A. Rose, "Contemporary late-modern and post-modern theories and uses of parody", în Parody: ancient, modern, and post-modern, Cambridge University Press, Cambridge, 1993
by Livia Iacob [Corola-publishinghouse/Science/1021_a_2529]