5,342 matches
-
sau polytropos capabil să surprindă diversitatea condiției umane. De altfel, în Călătoria de ucenic (Premiul Asociației Scriitorilor din Arad), personajul lui Homer dă titlul unui întreg ciclu (Odiseu își cere calul înapoi), gestul său semnificând o dezicere de condiția sa mitică, devenită improprie într-o lume a simulacrelor și a disimulării: „Să-ți dai foc în piața orașului / Ca să poți striga de durere // Dar să privești ușurat / Gălețile cu apă / În care o mână spală / Pe alta / Un ochi orbește / Pe
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289897_a_291226]
-
190 Giurgiu Petru 29 Gligor Emil 69 Gligor Toader 29 Glodeanu Inocențiu 16, 143, 158, 234 Goiciu (Petrache) 227 Goma Paul 127 Gorbatei Gheorghe (Ghiță) 55-56, 137, 143, 158 Gorgos Gh(eorghe) 72-73 Gorunescu Gheorghe (devenit Penciu) 29, 33 Grad Mitică 29 Grama Octav 68-70, 74-75, 79-80, 89, 110, 121, 129, 134, 148, 177, 195, 199 Grăghici Bebe 29 Griga Ioan 135, 141 Grigoraș Ion 112, 223 Grimalschi Pavel 101 Grindeanu Ioan 29 Groza Petru 17 „Grupul generalului Carlaonț” 122 „Grupul
[Corola-publishinghouse/Science/2118_a_3443]
-
semnul îndoielii de unele surse? Interconectarea celor două serii de biografeme mi-a apărut abia recent, când între începutul încercării mele și prezenta reluare s-au interpus patru săptămâni cu un spațiu mediatic invadat de știri violente, făcând reclamă la miticul Kalașnikov, presărate cu telenovele politice. Evident, nu e nici o legătură între aceste serii și recompunerea din cioburi a profilului unui personaj. Și cu toate astea... Evident, pentru a merge mai departe, AS are nevoie de sprijinul meu. Elpi era cât
[Corola-publishinghouse/Science/1502_a_2800]
-
savant, prezența gazetarului e la fel de indispensabilă ca aceea a unui diacon pe lângă preot sau episcop. Din alt punct de vedere, majoritatea proiectelor moderne de anvergură par să articuleze simbolic tensiunea dintre religiozitatea de tip agrar - sedentară, conservatoare, defensivă - și fondul mitic pastoral, care recunoaște necesitatea altoirii, a comerțului, a curiozității ofensive. Sunt două atitudini arhaice care se regăsesc în matricea „creștinismului cosmic”: pelerinajul la „locurile sfinte” apare ca o simplă conversie a transhumanței, riturile liturgice sunt o imagine a călătoriei într-
[Corola-publishinghouse/Science/1881_a_3206]
-
a plagiatelor din teologia română. Rămâne să ne consolăm cu geniul profetic al celor de odinioară. Oameni cu vocația autentică a reformei, slujitorii Predaniei pledau pentru o maturitate eshatologică mult prea imediată ca să accepte drapajul pietist al existenței în dulcegării mitice sau mioritice. Predania este o dovadă că ființa paradoxală a credinței, înțeleasă ca temei al „celor nădăjduite” (Evrei 11, 1), nu interzice accesul creștinilor la orizontul reflecției critice. Judecăm prezentul numai pentru că iubim trecutul integru al lumii Părinților și pentru că
[Corola-publishinghouse/Science/1881_a_3206]
-
a solidarității cu destinul adamic și eshatologic al lumii. Istorie și universalitatetc "Istorie și universalitate" Mitul este o încercare de totalizare a experienței umane în forma unei narațiuni exemplare, având o valoare etiologică și soteriologică. Mitul explică și expiază. Timpul mitic este responsabil pentru condiția prezentă a omului. Miturile culturilor tradiționale surprind situarea omului în miezul unui conflict între forțele care guvernează cosmosul. Intuiția unității experienței umane a timpului este aici fundamentală. Lumea și umanitatea nu sunt simple abstracții; ele se
[Corola-publishinghouse/Science/1881_a_3206]
-
critice a memoriei pot fi găsite, cel puțin de către eurocentrici, la Herodot (484-425 î. Hr.), Tucidide (460-400 î. Hr.) și Polybius (210-126 î.Hr.). Cu ei, istoria dobândește o suveranitate genitivală: orice subiect care cade „subt vremi” i se supune, fără rezistență. Memoria mitică devine memorie istorică. Istoria rămâne cel mai adesea locală, incluzând umbra vecinătății. Prin definiție, zeii sunt excluși din cronica trecerii. Deconstruind fabulele grecilor, primii istorici au recunoscut totuși autoritatea zeității numită „destin”. Să fi fost destinul sau curiozitatea aceea care
[Corola-publishinghouse/Science/1881_a_3206]
-
Plinius (23-79 d.Hr.) sub cenușa vulcanului Vezuviu, în timp ce privea atent erupția? Herodot își propune să cuprindă în relatările sale o durată de aproape două sute de ani. Adâncirea în detaliu înseamnă distanțarea de conceptul unitar de umanitate presupus de discursul mitic. Contrastul dintre greci și barbari este cel puțin la fel de puternic ca dihotomia între evrei și neamuri. A. Momigliano îl considera pe Polybius drept primul istoric grec care a scris având în față orizontul universalității. Polybius știe că istoria politică a
[Corola-publishinghouse/Science/1881_a_3206]
-
pe unguri și le zdrobește armata la Lechefeld, victorie hotărîtoare în lupta împotriva acestui popor predator, alungat înpoi, în Panonia, care îl face pe Otto să apară ca un nou Carol cel Mare, campion al Occidentului creștin împotriva barbarilor: imagine mitică cu atît mai surprinzătoare cu cît Carol cel Mare le distrusese altădată poporul, punînd capăt independenței sale, pe care dinastii saxoni o vor cultiva de acum înainte cu grijă. În același timp, Otto extinde influența germanică dincolo de frontierele regatului său
by Serge Berstein, Pierre Milza [Corola-publishinghouse/Science/962_a_2470]
-
un fluviu din Anatolia. Fiul și succesorul său, Henric VI, va culege roadele abilei politici practicate, la sfîrșitul domniei sale, de Barbarossa, la fel ca și pe cele ale carismei tatălui său, aproape imediat transformat de fervoarea populară într-un erou mitic. Încoronat la Roma, învingător, în Germania, al partizanilor guelfului Henric Leul, căruia Barbarossa îi dăduse înapoi Bavaria și care își extinsese între timp puterea teritorială către est, începînd cu Saxonia și cu ducatul de Braunschweig, dar care-1 părăsise, mai apoi
by Serge Berstein, Pierre Milza [Corola-publishinghouse/Science/962_a_2470]
-
în întreaga Europă monarhică. Am văzut că imaginea unei Europe "feudale", compusă din micro-societăți închise în ele însele, trăind aproape autarhic și organizate într-o rigidă piramidă, consecință a unei paralizii aproape complete a schimburilor, era în foarte mare parte mitică. Sub această formă caricaturală, ea nu a existat cu adevărat niciodată, nici măcar în vremea sumbrelor atacuri sarazine și normande, cînd, după renașterea carolingiană, autoritatea suverană s-a fărîmițat într-un mozaic de centre investite cu putere, în fond slabe și
by Serge Berstein, Pierre Milza [Corola-publishinghouse/Science/962_a_2470]
-
lui Nestor), în acest sens pledează și dovezile onomastice, cum ar fi, bunăoară, consonanța evident germanică a numelor primilor cnezi ai Novgorodului și Kievului (Oleg, de la Helgi, Igor de la Ingvar, Olga de la Helga etc., fără a mai vorbi de Rurik, miticul fondator al Novgorodului) și denumirea însăși, de mai tîrziu, a poporului și țării: Rusia (de la cuvîntul de origine scandinavă Rus', menționat pentru prima dată în anul 839 în Analele de la Saint Bertin. Este oarecum interesant și, desigur, picant de observat
by Serge Berstein, Pierre Milza [Corola-publishinghouse/Science/962_a_2470]
-
atît de seducătoare pe care ne-o prezenta Hesiod (Opere și Zile, v. 60 sq.) în Pandora, femeia "cu toate darurile", dar care avea să poarte, în mod fatal, oamenilor, toate relele în lume. Să fi fost, oare, aceste adevăruri "mitice" frînturi dintr-o concepție cosmogonică, potrivit căreia femeia este, în oarecare măsură, "principiul răului" în univers? Fapt e că indianul, uneori, nu se poate stăpîni în a se dezlănțui cu înverșunare împotriva femeii, ca una care stîrnește în om toate
India şi Occidentul : studii de istoria culturii by Demetrio Marin [Corola-publishinghouse/Science/1393_a_2635]
-
din acest volum cea mai pitorească și exotică scriere a lui B. În Unicorn în oglindă (1975), critica a văzut o etapă în care poetul renunță la pitoresc și la muzicalitate și esențializează discursul liric, fără a abandona scheletul imageriei mitice. Acum se lasă mai bine percepută dimensiunea inițiatică a poeziei. Două experiențe au stat la originea ei: întâlnirea cu Eliade și dispariția neașteptată, prematură a fratelui poetului, în 1975. Pentru o vreme, lirismul își mai păstrează vocea impersonală, însă obsesia
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285591_a_286920]
-
Rabelais, trecut prin Goya și Bosch. Gazda, soția acestuia și cei din cercul lor sunt pretexte de portrete fizice și morale burlești sau grotești, toate memorabile. La fel de pregnant se prezintă și figurile concepute în cheie sobră și învăluite de abur mitic și magic: pădurarul și copiii săi - vietăți sadoveniene și voiculesciene ale naturii sau descinse parcă din eresuri -, cum și unele animale vorbitoare fabuloase. Ironia incisivă, caricatura și umorul se văd astfel contrapunctate de un registru grav, stăruind adesea în perceperea
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288433_a_289762]
-
al scenelor e consolidat de ineditul tehnicii narative: joc liber între relatarea de călătorie și cinegetică, roman satiric de moravuri și de măști, poem al naturii și al adorației franciscane (sau doar laic-ecologistă, bănuindu-se aici o teză antimodernistă), scenariu mitic, inserție de epic senzațional, digresiune și disertație pe varii teme, cinegetice, dar și istorice, teologice, sociologice, metafizice - totul într-un symposion destins, în fine, narațiune ca pretext pentru parada lingvistică. Cuvintele, de o mare diversitate ca extracție și culoare, se
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288433_a_289762]
-
că creștinismul nu este doar un sistem etic, ci este o relație, un raport intim, prin credință, cu Dumnezeu, care valorizează întreaga persoană umană în toate componentele sale. Judecata eficientă nu o dă un for juridic omenesc și nici un sistem mitic care să nu aibă o entitate clară, ci însăși persoana lui Isus Cristos, cu care omul are posibilitatea unui dialog eficient. Prin Fiul său, Dumnezeu convinge omul de bunătatea și milostivirea sa. O astfel de experiență o poate trăi în
Procesul dialogic în sacramentul reconcilierii by Bogdan Emilian Balașcă () [Corola-publishinghouse/Science/101002_a_102294]
-
este laică. B. a consemnat multe evenimente istorice sau întâmplări reale, dar acestea fiind transfigurate artistic și circulând pe cale orală, adevărul istoric este adesea denaturat, uneori apar anacronisme, contaminări cu legenda sau cu mitul. Într-o epocă dominată de mentalitatea mitică, când realitatea însăși era percepută ca atare, s-a zămislit stratul cel mai vechi al speciei, acela cu conținut fantastic. În b. fantastică, într-un prim stadiu, se dezvoltă teme legate de nesocotirea unor interdicții și consecințele ei nefaste. Odată cu
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285563_a_286892]
-
nesocotirea unor interdicții și consecințele ei nefaste. Odată cu apariția unei atitudini eroice în fața forțelor naturii, aici apar confruntări eroice. De la conflictele cu monștrii s-au putut dezvolta în text conflicte sociale sau naționale, în cântecele vitejești, haiducești sau istorice. Gândirea mitică odată depășită, din primul strat au luat naștere b. nuvelistice, fie prin evoluția de la fantastic spre real, fie prin înscrierea unor teme noi în tiparul arhaic. În clasificarea textelor, s-au avut în vedere unul sau mai multe criterii (tematica
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285563_a_286892]
-
jurnale orale. După alte criterii, textele au fost grupate în b. legendare, păstorești, cântece istorice sau de Curte, antiotomane, antifeudale, familiale. În sfârșit, pornind de la cadrele structurale de gândire și mentalitate, au fost împărțite în b. aparținând gândirii și mentalității mitice (sau magice), gândirii și mentalității eroice, gândirii concrete și comportamentului realist. Surse: V. Alecsandri, Poezii poporale. Balade (Cântice bătrânești) adunate și îndreptate, I-II, Iași, 1852-1853; At. M. Marienescu, Poezia poporală. Balade culese și corese, I, Pesta, 1859, II, Viena
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285563_a_286892]
-
Flöte blieb nu a fost doar un exercițiu dificil de limbă, ci și un prilej de cunoaștere poetică dătătoare de satisfacții. Selecția, efectuată pe baza mai multor cărți ale lui Caraion, este însoțită de o introducere a traducătorului în lumea mitică a autorului. Peste o mie de versuri ale lui Mihai Eminescu au fost tălmăcite la solicitarea lui Dieter Roth, îngrijitorul unei antologii eminesciene, aici S. aducând poeme netranspuse încă în germană, ca Miradoniz, versiuni moderne la poezii ce aveau doar
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289551_a_290880]
-
în cel sacru. Am insistat înaintea derulării celor patru principii de funcționare MER/Intertext asupra disocierii mitului de mit literar, pentru a clarifica faptul că nu ne revendicăm de la mitocritică, nu încercăm să identificăm în trama eminesciană umbra vreunui scenariu mitic. Cele patru principii pe care Mircea Eliade le atribuie mitului și pe care prezenta cercetare le va urmări pentru intertext sunt: o model exemplar; o repetare; o ruptură a duratei profane; o reintegrare într-un timp primordial. Capitolul secund expune
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
15) sistematizează cinci câmpuri intertextuale: o câmpul intertextual literar: roman, teatru, poezie, eseu; o câmpul literar artistic: elemente din pictură, gravură, sculptură și muzică prezente în pagina de literatură (ceea ce Georges Molinié va denumi mai târziu ekphrasis); o câmpul intertextual mitic: de exemplu, Don Juan la Balzac, Musset, Gautier, George Sand, Mérimée; o câmpul intertextual biblic: cele mai multe romane ale lui Michel Tournier; o câmpul intertextual filosofic. Tiphaine Samoyault propune o cale relativ nouă care să ducă la intertextualitate: ceea ce se numește
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
altul, "ieșim" din timpul istoric și personal și ne cufundăm într-un timp fabulos, transistoric (Eliade: 1978, 179). Apropierea mit-intertext plasează studiul nostru în proximitatea antropologiei culturale. Nu trebuie omisă tradiția criticii dezvoltate pe axa respectivei analogii. "Relația dintre funcția mitică și scriitura poetică se clarifică în mod considerabil: ambele furnizează sens, pornind de la imagini comune, ale căror determinări se precizează și se însuflețesc în funcție de forțele particulare care le generează" (Burgos:1988,181). Cercetările care urmăresc convergența literatură-mit mizează pe imaginar
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
poetică se clarifică în mod considerabil: ambele furnizează sens, pornind de la imagini comune, ale căror determinări se precizează și se însuflețesc în funcție de forțele particulare care le generează" (Burgos:1988,181). Cercetările care urmăresc convergența literatură-mit mizează pe imaginar: un scenariu mitic este transferat în pagini de literatură și, cu fiecare nouă preluare, se înnoiește și povestea consumată in illo tempore. Analiza noastră, interesată de înțelegerea intertextualității în lumina mitului, încearcă să depășească aspectul diegetic al celui din urmă. Vorbind despre mit
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]